диметилсульфоксидтегі күкірт, аммоний және метал қосылыстарының ерітінділері; аммоний, сілтілік және сілтілікжер металдардың сулы ерітінділері; C@S/AgX нанокомпозиттері; C@S нанокомпозиттері.

(i) күкірт және прекурсорлардың диметилсульфоксидтегі ерітінділерден компоненттердің нанобөлшектерінің құрамы мен өлшемдерінің кең ауқымында C@S/AgX нанокомпозиттерін алу технологиясын жасап шығару; (ii) аммоний және металдар (Li, Na, K, Mg, Ca, Sr, Ba) полисульфидтерінің сулы ерітінділерінен сілтілікжер металдарының (Mg, Ca, Sr, Ba) сульфидтері, карбонаттары, сульфаттары және фосфаттар негізінде нанокомпозиттерді алу технологиясын жасап шығару; (iii) кальций полисульфиді және оның негізіндегі препараттарды алудың энергияны үнемдейтін технологияны жасап шығару.

механикалық активтеу, химиялық синтез, жарықтың динамикалық шашырауы, электронды микроскопия, рентгенофазалық талдау, Раман спектроскопиясы, ИҚ спектроскопия, УК спектроскопия, термиялық талдау.

- сулы ортада S/AgCl нанокомпозиті және фотокаталитикалық активтілікке ие AgCl/Ag нанокомпозиті алынды. Суспензия ерітіндісінде AgCl фотототықсыздану үрдісі кезінде орташа диаметрі ~40 нм AgCl нанобөлшектерінің бетімен жанасу жерінде орташа диаметрі ~7 нм Ag нанобөлшектерінің түзілетіні анықталды; - ДМСО ерітінділерінде S/AgCl нанокомпозиттері алынды. Рентгенфазалық талдаудың нәтижелері бойынша кристаллиттердің өлшемдері: AgCl, L = 154 нм; S8, L = 120 нм; - ДМСО-су жүйесінде AgCl/Ag композиттері және S/AgCl нанокомпозиттері алынды және рентгенфазалық талдау, жарықтың динамикалық шашырауы, сканирлеуші электронды микроскопия және термиялық талдау әдістерімен сипатталды; - ДМСО-су жүйесінде CaSO4@S/AgCl және Ca3(PO4)2@S/AgCl композиттері алынды және рентгенфазалық талдау, Раман спектроскопия әдістерімен сипатталды; - лантан және церий қосылыстарының негізінде люминесцентті қасиетке ие нанокомпозиттерді синтездеудің мүмкіндігі көрсетілген; - полисульфид ерітінділерінен жоғарыдисперсті суда ерімейтін карбонаттар, фосфаттар, сульфаттар және метал сульфидтері, күкірт негізіндегі композиттерді алу әдістері ұсынылды; - полисульфид ерітінділерінен құрамы MeCO3/S (Me = Ca, Sr, Ba) композиттер алынды; - күкірт және кальций, барий және стронций карбонаттарының нанобөлшектерінің түзілуімен жүретін реакциялардың жүруі алғаш рет анықталды; - метал сульфидтерінің күкіртпен композиттерінің полисульфидті синтезі жүргізілді: CdS/S, ZnS/S, CoS/S, CuS/S, NiS/S, MnS/S, PbS/S.

«Күкірт – ұлутасты 950 °С күйдіріу өнімі - су» қоспасын 130 °С автоклавта термиялық өңдеу тығыздығы 1,35 г/см3 кальций полисульфиді ерітіндісін алуға мүмкіндік беретіні анықталды

Ғылыми зерттеу жұмыстарының нәтижелері C@S/AgX және C@S нанокомпозиттерінің негізіндегі препараттарды алудың жаңа технологияларын жасап шығаруға негіз болады.

Зерттеу объектілері: диметилсульфоксидтегі күкірт, аммоний мен металдар қосылыстарының ерітінділері; аммоний полисульфидтерінің және сілтілі және сілтілі-жер металдарының сулы ерітінділері; C@S/AgX нанокомпозиттері; C@Sнанокомпозиттері.

Жұмыс мақсаты: (i) диметилсульфоксидтегі күкірт және прекурсорлар ерітінділерінен компоненттер нанобөлшектерінің құрамы мен өлшемдерінің кең ауқымында C@S/AgX нанокомпозиттерін алу технологиясын әзірлеу; (ii) аммоний және металдар полисульфидтерінің су ерітінділерінен (Li, Na, K, Mg, Ca, Sr, Ba) сілтілі жер металдарының (Mg, Ca, Sr, Ba) нанокомпозиттерін алу технологиясын әзірлеу; (iii) энергия үнемдеуші қондырғыларды әзірлеу кальций полисульфидінің ерітіндісін және оның негізіндегі препараттарды алу технологиясы.

Зерттеуәдістері: механикалықактивтендіру, химиялықсинтездеу, электронды микроскопия, рентгенофазалықталдау, Рамандық спектроскопия, ИК спектроскопия, УК спектроскопия, термиялықталдау, денситометрия.

– S−AgCl, S−AgBr композиттерінің фотокаталитикалық қасиеттері белгілі g−CN/AgCl және AgCl/Ag3PO4 фотокаталитикалық қасиеттеріне сәйкес келеді; – зерттелген препараттар патогенді организмдер штаммдарының дамуын әртүрлі дәрежеде басады, ал сыни концентрациялардың ауқымы тебуканозол үшін 0,3 мг/мл-ден 200 мг/мл-ге дейін күкірттің микрондық бөлшектері үшін өзгереді.

Орташа люминисценциялық қабілеттілігіне қарамастан, 1 кіші бағдарламада дайындалған нанокомпозиттер жоғары эфективтілігі мен универсалдығы бойынша ерекшеленеді. Олардың фотокаталитикалық активтілігі өзге аналогтармен пара-пар келеді. Құрамында күкірті бар нанокомпозиттер барлық көрсеткіштер (биологиялық активтілік, микроорганизмдерді өлтіру және т.б.) бойынша жоғары эффективтілік көрсетті.

әзірленуде

1. Нанокомпозиттерді синтездеудің қарапайым әдістемесі. 2. Әмбебап қасиеттері бар нанокомпозиттерді дайындаудың мүмкіншіліктері. 3. Дайындалған құрамында күкірті бар препаратарды ауыл шаруашылығы мен агроөнеркәсіпте қолдануға енгізудің мүмкіншіліктері. 4. Препараттарды дайындау үшін жергілікті шикізаттарды қолдану.

Дайындалған құрамында күкірті бар нанокомпозиттер мен препараттар фотокатализде, литий-ионды батареяларда, ауыл шаруашылығында, агроөнеркәсіпте және биомедицинада қолданылады.

Диметилсульфоксидтегі күкірт және аммоний қосылыстары мен металдар ерітінділері; аммоний полисульфидтерінің және сілтілі және сілтілі жер металдарының сулы ерітінділері; C@S/AgX нанокомпозиттері; C@S нанокомпозиттері.

(I) диметилсульфоксидте күкірт және прекурсорлар ерітінділерінен компоненттер нанобөлшектерінің құрамдары мен өлшемдерінің кең диапазонында C@S/AgX нанокомпозиттерін алу технологиясын әзірлеу; (II) аммоний полисульфидтері мен металдардың (Li, Na, K, Mg, Ca, Sr, Ba) Сулы ерітінділерінен сульфидтер, карбонаттар, сульфаттар және сілтілік жер металдарының фосфаттары (Mg, Ca, Sr, Ba) нанокомпозиттерін алу технологиясын әзірлеу; (III) аммоний полисульфидтері мен металдарының (Li, Na, K, Mg, Ca, Sr, Ba) кальций полисульфиді және оның негізіндегі препараттар.

Механикалық активация, химиялық синтез, электронды микроскопия, рентгенофазалы талдау, энергодисперисионды рентген спектроскопиясы, УК спектроскопиясы, термиялық талдау, дазерлі дифракция, люминесценттік талдау.

S/AgX, AgCl/S/CaSO4 және AgCl/S/Ca3(PO4)2: 1) бөлме темературасы кезінде ДМСО-дан күкіртті тұндырудың және 2) ДМСО-дан күкіртті сумен тұндырудың 2 әдісі жасалды. Әр түрлі құрамдағы AgCl/Ag3PO4, Ag3CuS2/Ag2S, МеЅ үшін механосинтездің оңтайлы режимдері іріктелді. Сынақтар үшін 10 нанокомпозит іріктелді. Орташа алғанда, үлгілердің әрқайсысы фотокаталитикалық белсенділікті көрсетті, ал люминесценция қабілеті табылған жоқ. Биологиялық белсенділікті сынау ең перспективалы үлгілер S/AgX және AgCl/Ag3PO4 екенін көрсетті. Сілтілік металдар мен аммоний полисульфидтерінің сулы ерітінділерін қолдана отырып, C@S нанокомопзиттерін синтездеу технологиясы жасалды. Биомедицина мен ауыл шаруашылығында пайдалану үшін S@CaSO4, S@Ca3(PO4)2 және S@CaCO3 нанокомпозиттерін алу үшін пилоттық қондырғы құрылды. Құрылыс материалдарының гидрофобизаторы ретінде КҚП сипаттамалары белгіленді. Портландцемент қоспалары қатайған кезде гидросиликаттардың фазалық түзілу және кристалдану процестеріне КҚП әсері анықталды. БК өнеркәсіптік өндірісінің технологиялық параметрлерін өңдеу және ҚазҰУ-дың технологиялық инновациялар орталығында технологиялық жабдықтарды таңдау зертханасы құрылды. "Амиран" БҚАП ЖШС жұмыс істеп тұрған ауыл шаруашылығы кәсіпорнының аумағында КҚП технологиясын игеру бойынша тәжірибелік-өнеркәсіптік учаске құрылды. "Амиран" БҚАП" ЖШС алқаптарында КҚП әсерін тәжірибелік сынау жүргізілді, КҚП-ның жүгері себуге ұзақ әсер ету әсері алынды.

КҚП өзіндік құнын бағалау кезінде көрсетілген.

Пилоттық сынақтар деңгейінде КҚП іске асыру дәрежесі.

КҚП - ның екі еселенген төмен құны мен пайдаланудың экологиялық қауіпсіздігіне байланысты.

C@S/AgX - фотокатализ, биотехнология, ауыл шаруашылығы; C@S - ауыл шаруашылығы, биотехнология; құрамында күкірт бар препарат КҚП – ауыл шаруашылығы, биотехнология, құрылыс индустриясы.