ОБЩИЕ СВЕДЕНИЯ


ЖТНBR05236075, Мемлекеттік тіркеу нөмірі0118РК01063

АтауыҰлы Даланың байырғы көне есептерін қазақ халқының қасиетті рухани мұрасы және фольклорлық құндылығы ретінде зерттеу, талдау және жаңа жүйеге келтіру

Басымдық бағытыНаучные основы «Мәңгілік ел» (образование XXI века, фундаментальные и прикладные исследования в области гуманитарных наук)

Зерттеу типі/түріЭксперименттік емес, іргелі

Өтінім берушіРеспубликанское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт информационных и вычислительных технологий"

Ғылыми жетекшіБайбеков Сейдикасым Ниязбекович

МҒТС балдары24.33

Жалпы бекітілген сома326338000


Күтілетін нәтижелер

1.Қазақ халқының байырғы көне есептерін Қазақстан аймақтары мен көршілес және шалғай жатқан шет елдерден жинақтау. 2.Байырғы көне есептерді құрастыру шеберлігін анықтау. 3.Көне есептерді математикалық тақырыптар және пән аралық бағыттар бойынша жүйелі түрде топтастыру. 4.Байырғы қазақи есептерді көне замандық тәсілдер бойынша ауызша шығарудың ерекшілігі мен дәстүрлілігін анықтау. 5.Байырғы көне есептерді қазіргі замандағы ғылыми талап бойынша шешу жолдарын анықтау. 6.Көне есептер мен қазіргі заман ғылымдарының, оның ішінде математика ғылымдарының жалғастығын және сабақтастығын анықтау. 7.Ұлы Даланың байырғы көне есептерінің дәстүрлілігін, яғни есептеу ғылымы қалыптаспаған ортада есеп үлгілерінің болуы мүмкін еместігін анықтау 8.Байырғы қазақи көне есептердің халықтық сипатын, яғни Ұлы Даланың көне есептері қазақ халқына ортақ рухани-мәдени мұра екендігін анықтау және дәлелдеу. 9.Байырғы көне есептер ерте заманның өзінде-ақ қазақ халқының логикалық көркем ойлау және шығармашылық қабылеті ерекше дамыған ел болғанын көрсететін қасиетті тарихи құндылық екенін анықтау және дәлелдеу. 10.Байырғы қазақи көне есептердің бейавторлық сипатын анықтау 11.Байырғы қазақи көне есептердің көпнұсқалық сипатын, яғни әрбір көне есептің ел арасында түрлі нұсқада таралуын анықтау 12.Байырғы қазақи көне есептерінің ауызекілік сипатын анықтау. 13.Байырғы қазақи көне есептердің тарихилық сипатын анықтау. 14.......



КЕҢЕЙТІЛГЕН БАҒДАРЛАМАНЫҢ КӨРСЕТКІШТЕРІ

Реферат (Абстракт) - 2018 жыл

Зерттеу, әзірлеу немесе жобалау объектісі

Зерттеу нысаны: фольклорды қамтитын ертеден келе жатқан аңыз-әпсана, жыр-қисса, ертегілер, тұрмыс-салт өлеңдері мен әндері, мақал-мәтелдер, жұмбақтар, жаңылтпаштар; байырғы көне есептерінің фольклорлық сипаттамалары: көпнұсқалылығын (варианттылығын), дәстүрлілігін, ауызекілілігін, әдеби көркемділігін, тарихилығын, этникалык сипатын, ғылыми негізділігі мен өміршеңділігін және т.с.с. ерекшеліктері.

Жұмыс мақсаты

Ұсынылған бағдарламаның мақсаты: Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың Үшінші жаңғыруға атсалысу бойынша «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты бағдарламасы бойынша екі жобаны «Жаңа гуманитарлық білім. Қазақ тіліндегі 100 жаңа оқулық» және «Қазақстанның қасиетті рухани құндылықтары» жүзеге асыруға Ұлы Даланың рухани-мәдени, жаратылыс-ғылыми мұрасы арқылы нақты атсалысу.

Зерттеу әдістері

Зерттеу жұмыстары келесі тәсілдерден тұрады: Жүйелі талдау тәсілі; Ұқсастық тәсілі; Фольклордың көпэлементті табиғатын комплексті түрде зерттеу тәсілі; Математикалық логика тәсілі; Өзара байланыстық және сабақтастықты зерттеу тәсілі арқасында әрбір көне есептердің ерте заман ғылымдарының дамуына тигізген әсерін зерттеу.

Алынған нәтижелер мен олардың жаңалығы

«Ұлы Даланың байырғы 100 есебі» жеке кітап болып шықты. Көне есептерді құрастыру шеберлігі анықталды. Көне есептерді математикалық тақырыптар және пән аралық бағыттар бойынша жүйелі түрде топтастырылды. Байырғы қазақи есептерді көне замандық тәсілдер бойынша ауызша шығарудың ерекшілігі мен дәстүрлілігі анықталды. Байырғы есептерді қазіргі замандағы ғылыми талап бойынша шешілді. Көне есептер мен қазіргі заман ғылымдарының, оның ішінде математика ғылымдарының жалғастығы және сабақтастығы анықталды. Ұлы Даланың есептерінің дәстүрлілігі анықталды. Байырғы қазақи есептердің халықтық сипаты, яғни Ұлы Даланың көне есептері қазақ халқына ортақ рухани-мәдени мұра екендігі анықталды және дәлелденілді. 15 ғылыми мақала жарияланды. Ғылыми жұмыс нәтижелері бойынша 2018 жылдың қазан айынан бастап республикалық «Егемен Қазақстан» газетінде бұқаралық «Ұлы Дала ұлағаты. Қазақтың қара есептері» атты апталық рубрика ашылып, ҚР халқына ағарту және насихаттау жұмыстары жүргізілуде.

Негізгі конструктивтік және техникалық-экономикалық көрсеткіштері

Бағдарламада жүргізілетін зерттеулер нәтижесінде фольклористика ғылымының жаңа бір тармағы анықталады да, гуманитар және нақты ғылымдар арасындағы сабақтастықтың жаңа бір түрі ашылады. Бұл бағдарламада алынатын нәтижелердің ғылым дамуына тигізетін ықпалын көрсетеді. Жоғарыда айтылғандай бағдарлама нәтижесінде жарық көретін ғылыми монография мен есептер жинағы мектеп пен университет оқу жүйесіне енгізілетін болады. Бұл осы бағдарламаның оқу технологиясына тигізетін ықпалын анықтайды.

Қолдану облысы

Бағдарламада алынбақ ғылыми нәтижелер «Қазақ тілі және әдебиеті», «Әдебиеттану», «Журналистика», «Филология» және де «Математика», «Мектеп математикасы» тәріздес мамандықтары үшін орта және жоғары оқу орындарына арналған бірнеше оқу курстарын ашуға мүмкіндік береді.

Тапсырманың шифры, жұмыстар кезеңдері Тапсырманың, этаптың аталымы Тапсырманы, жұмыстардың кезеңін орындайтын ұйымның аббревиатурасы Тапсырма, жұмыстың кезеңі басшысының тегі, аты, әкесінің аты, ғылыми дәрежесі, лауазымы Күтілетін нәтижелер
01 Ұлы Даланың көне мәселелерінің заманауи ғылыммен жүйелендіру мен байланыстыру "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Ежелгі мәселелерінің заманауи ғылыммен жүйелендіру мен байланыстары зерттелетін болады
01.01 Қазақ халқының байырғы көне есептерін Қазақстан аймақтары мен көршілес және шалғай жатқан шет елдерден (Кырғызстан, Ресей, Өзбекстан, Түркмения, Тәжікстан, Қытай, Моңголия, Түркия және т.б.) жинастыру. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Қазақ халқының байырғы көне есептерін Қазақстан аймақтары мен көршілес және шалғай жатқан шет елдерден (Кырғызстан, Ресей, Өзбекстан, Түркмения, Тәжікстан, Қытай, Моңголия, Түркия және т.б.) жинақтау.
01.02 Байырғы көне есептерді құрастыру шеберлігін зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы көне есептерді құрастыру шеберлігін анықтау.
01.03 Көне есептерді математикалық тақырыптар және пән аралық бағыттар бойынша зерттеу және жүйелі түрде топтастыру. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Көне есептерді математикалық тақырыптар және пән аралық бағыттар бойынша жүйелі түрде топтастыру
01.04 Байырғы қазақи есептерді көне замандық тәсілдер бойынша ауызша шығарудың ерекшілігі мен дәстүрлілігін зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы қазақи есептерді көне замандық тәсілдер бойынша ауызша шығарудың ерекшілігі мен дәстүрлілігін анықтау.
01.05 Байырғы көне есептерді қазіргі замандағы ғылыми талап бойынша шешу жолдарын зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы көне есептерді қазіргі замандағы ғылыми талап бойынша шешу жолдарын анықтау.
01.06 Көне есептер мен қазіргі заман ғылымдарының, оның ішінде математика ғылымдарының жалғастығын және сабақтастығын зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Көне есептер мен қазіргі заман ғылымдарының, оның ішінде математика ғылымдарының жалғастығын және сабақтастығын анықтау.
01.07 Ұлы Даланың байырғы көне есептерінің дәстүрлілігін, яғни есептеу ғылымы қалыптаспаған ортада есеп үлгілерінің болуы мүмкін еместігін зерттеу. Осыған сәйкес көне есептер тек қана дәстүрлі ортада, яғни логикалық ойлау қабылеті жоғары дамып, есеп құрастыру және оны ауызша шығару дәстүрі орныққан және де есте сақтау қабылеті кемелдене дамыған ортада ғана пайда болып дами алатыны зерттеледі "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Ұлы Даланың байырғы көне есептерінің дәстүрлілігін, яғни есептеу ғылымы қалыптаспаған ортада есеп үлгілерінің болуы мүмкін еместігін анықтау. Осыған сәйкес көне есептер тек қана дәстүрлі ортада, яғни логикалық ойлау қабылеті жоғары дамып, есеп құрастыру және оны ауызша шығару дәстүрі орныққан және де есте сақтау қабылеті кемелдене дамыған ортада ғана пайда болып дами алатыны анықталады.
01.08 Байырғы қазақи көне есептердің халықтық сипатын, яғни Ұлы Даланың көне есептері қазақ халқына ортақ рухани-мәдени мұра екендігін зерттеу "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы қазақи көне есептердің халықтық сипатын, яғни Ұлы Даланың көне есептері қазақ халқына ортақ рухани-мәдени мұра екендігін анықтау және дәлелдеу
01.09 «Байырғы көне есептер - қазақ халқының қасиетті рухани құндылығы» атты тақырыпта ғылыми мақалаларды даярлау. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Программа тақырыбы бойынша нольдік емес импакт-факторы бар рецензияланатын отандық ғылыми басылымда 1 жарияланым мен ғылыми жұмыс жарық көретін болады
01.10 Жылдық ғылыми және қаржылық есеп беруді даярлау "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Жылдық ғылыми және қаржылық есептесу
02 Ұлы Даланың көне есептерінің нұсқалықтары (көп нұсқалықтар) мен көркем мәнерлелігі "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Ұлы Даланың көне еспетерінің нұсқалықтары (көп нұсқалықтар) мен көркем мәнерлелігі зерттелетін болады
02.01 Қазақ халқының байырғы көне есептерін Қазақстан аймақтары мен көршілес және шалғай жатқан шет елдерден (Кырғызстан, Ресей, Өзбекстан, Түркмения, Тәжікстан, Қытай, Моңголия, Түркия және т.б.) жинастыру. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Қазақ халқының байырғы көне есептерін Қазақстан аймақтары мен көршілес және шалғай жатқан шет елдерден (Кырғызстан, Ресей, Өзбекстан, Түркмения, Тәжікстан, Қытай, Моңголия, Түркия және т.б.) жинақтау.
02.02 Байырғы көне есептер ерте заманның өзінде-ақ қазақ халқының логикалық көркем ойлау және шығармашылық қабылеті ерекше дамыған ел болғанын көрсететін қасиетті тарихи құндылық екенін зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы көне есептер ерте заманның өзінде-ақ қазақ халқының логикалық көркем ойлау және шығармашылық қабылеті ерекше дамыған ел болғанын көрсететін қасиетті тарихи құндылық екенін анықтау және дәлелдеу.
02.03 Байырғы қазақи көне есептердің бейавторлық сипатын, яғни көне есептер бүтін бір этникалық топ, ел, халық өңдеуінен өткен жалпы халықтық туынды екендігін зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы қазақи көне есептердің бейавторлық сипатын, яғни көне есептер бүтін бір этникалық топ, ел, халық өңдеуінен өткен жалпы халықтық туынды екендігін анықтау.
02.04 Байырғы қазақи көне есептердің көпнұсқалық сипатын, яғни әрбір көне есептің ел арасында түрлі нұсқада таралуын зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы қазақи көне есептердің көпнұсқалық сипатын, яғни әрбір көне есептің ел арасында түрлі нұсқада таралуын анықтау.
02.05 Байырғы қазақи көне есептерінің ауызекілік сипатын, яғни әрбір көне есептің ерте заманда өмірге келіп, жазба әдебиетінен көп бұрын қалыптасқан мәдени құбылыс екенін зерттеу. Олар атадан балаға, ұрпақтан ұрпаққа беріліп, халықтың есте сақтау қабілеті арқасында сақталғанын зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы қазақи көне есептерінің ауызекілік сипатын, яғни әрбір көне есептің ерте заманда өмірге келіп, жазба әдебиетінен көп бұрын қалыптасқан мәдени құбылыс екенін анықтау. Олар атадан балаға, ұрпақтан ұрпаққа беріліп, халықтың есте сақтау қабілеті арқасында сақталғанын анықтау.
02.06 Байырғы қазақи көне есептердің тарихилық сипатын, яғни көптеген көне есеп үлгілері тарихи кезеңдер мен оқиғаларға және де тарихи тұлғаларға байланысты пайда болғанын зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы қазақи көне есептердің тарихилық сипатын, яғни көптеген көне есеп үлгілері тарихи кезеңдер мен оқиғаларға және де тарихи тұлғаларға байланысты пайда болғанын анықтау.
02.07 Байырғы қазақи көне есептердің әдеби көркемділік сипатын зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы қазақи көне есептердің әдеби көркемділік сипатын анықтау.
02.08 Байырғы көне есептердің этникалық сипатын, яғни Ұлы Даланың көне есептері тек қана қазақ халқына тән екенін зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы көне есептердің этникалық сипатын анықтау, яғни Ұлы Даланың көне есептері тек қана қазақ халқына тән екенін дәлелдеу.
02.09 Байырғы қазақи көне есептердің синкреттік сипаттарын зерттеу., яғни көне есеп үлгілері бір біріне «сәйкес келмейтін» ойлау тәсілдері мен көзқарастардың бірігіп белгілі бір үйлесімді бірлікке айналуын, былайша айтқанда сөз үлгілері мен музыканың бірігіп жырға айналғаны сияқты көне есептердің аңыздармен ұштасып, ал кейбір көне есептер жырлық мақаммен айтылуын зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы қазақи көне есептердің синкреттік сипаттарын анықтау, яғни көне есеп үлгілері бір біріне «сәйкес келмейтін» ойлау тәсілдері мен көзқарастардың бірігіп белгілі бір үйлесімді бірлікке айналуын, былайша айтқанда сөз үлгілері мен музыканың бірігіп жырға айналғаны сияқты көне есептердің аңыздармен ұштасып, ал кейбір көне есептер жырлық мақаммен айтылуын анықтау.
02.10 «Байырғы көне есептер - қазақ халқының қасиетті рухани құндылығы» атты тақырыпта ғылыми мақалаларды даярлау. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Нольдік емес импакт-факторы бар рецензияланатын отандық ғылыми басылымда 1 жарияланым, нольдік емес импакт-факторы бар рецензияланатын шетелдік ғылыми басылымда 1 жарияланым (International journal of current research and academic review (ISSN: 3547-3215) Impactfactor-1/215, Colden (USA)-IJCRNN.) және нольдік емес импакт-факторы бар рецензияланатын шетелдік, WebofScience немесе Scopus деректер қорында индекстелетін ғылыми басылымда 1 мақала жарық көретін болады
02.11 Жылдық ғылыми және қаржылық есептесуді даярлау "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Жылдық ғылыми және қаржылық есептесу
03 Ұлы Даланың көне есептерінің танымдық қабілеттілігі мен даму динамикасы "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Ұлы Даланың көне есептерінің танымдық қабілеттілігі мен даму динамикасы зерттелетін болады
03.01 Қазақ халқының байырғы көне есептерін Қазақстан аймақтары мен көршілес және шалғай жатқан шет елдерден (Кырғызстан, Ресей, Өзбекстан, Түркмения, Тәжікстан, Қытай, Моңголия, Түркия және т.б.) жинастыру. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Қазақ халқының байырғы көне есептерін Қазақстан аймақтары мен көршілес және шалғай жатқан шет елдерден (Кырғызстан, Ресей, Өзбекстан, Түркмения, Тәжікстан, Қытай, Моңголия, Түркия және т.б.) жинақтау.
03.02 Байырғы көне есептер арқылы қазақ халқының көне замандағы дүниетану ерекшеліктерін зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы көне есептер арқылы қазақ халқының көне замандағы дүниетану ерекшеліктерін анықтау
03.03 Байырғы көне есептерден қазақ халқының ерте замандағы тұрмыс-салты, әлеуметтік өмірі мен мәдениеті және де басқа сипаттары туралы ақпараттар жинау жұмыстарын жүргізу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы көне есептерден қазақ халқының ерте замандағы тұрмыс-салты, әлеуметтік өмірі мен мәдениеті және де басқа сипаттары туралы ақпараттар жинап, ғылыми сараптау.
03.04 Байырғы қазақи көне есептердің өміршеңдік сипатын зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Байырғы қазақи көне есептердің өміршеңдік сипатын анықтау
03.05 Қазақи көне есептердің динамикалық даму сипатын, яғни олардың туу, қалыптасу, даму және өркендеу кезеңдері мен заңдылықтарын зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Қазақи көне есептердің динамикалық даму сипатын, яғни олардың туу, қалыптасу, даму және өркендеу кезеңдері мен заңдылықтарын анықтау.
03.06 Қазақи көне есептердің елге таралу және есте сақталу ерекшеліктерін зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Қазақи көне есептердің елге таралу және есте сақталу ерекшеліктерін анықтау.
03.07 Қазақи көне есептердің фольклорда алатын орнын зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Қазақи көне есептердің фольклорда алатын орнын анықтау.
03.08 Ежелгі заманда ғылымның дамуына көне есптердің әсерін зерттеу "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Ежелгі заманда ғылымның дамуына көне есптердің әсерін зерттелетін болады
03.09 Қазақи көне есептерді қазіргі заман білім жүйесіне қолдану мүмкіншілігі мен тиімділігін және олардың тәрбиелік, эстетикалық, танымдық маңыздылығын зерттеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Қазақи көне есептерді қазіргі заман білім жүйесіне қолдану мүмкіншілігі мен тиімділігін және олардың тәрбиелік, эстетикалық, танымдық маңыздылығын анықтау.
03.10 «Байырғы көне есептер - қазақ халқының қасиетті рухани құндылығы» атты тақырыпта ғылыми мақалаларды даярлау. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович «Ұлы Даланың көне есептері қазақ халқының рухани құндылығы ретінде» тақырыбы бойынша ғылыми мақалалар жарияланатын болады Нольдік емес импакт-факторы бар рецензияланатын шетелдік, WebofScience немесе Scopus деректер қорында индекстелетін ғылыми басылымда 1 мақала жарияланатын болады
03.11 «Ұлы Даланың байырғы көне есептері - қазақ халқының ежелгі қасиетті рухани құндылығы» атты ғылыми монографияны даярлау. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович «Ұлы Даланың байырғы көне есептері - қазақ халқының ежелгі қасиетті рухани құндылығы» атты ғылыми монографияны жарыққа шығару.
03.12 «Ұлы Даланың байырғы 100 көне есебі» атты білім жүйесіне арналған оқу құралын (есептер жинағын) әзірлеу. "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович «Ұлы Даланың байырғы 100 көне есебі» атты білім жүйесіне арналған оқу құралын (есептер жинағын) жарыққа шығару. Нольдік емес импакт-факторы бар рецензияланатын отандық ғылыми басылымда 1 жарияланым, нольдік емес импакт-факторы бар рецензияланатын шетелдік ғылыми басылымда 1 жарияланым және нольдік емес импакт-факторы бар рецензияланатын ғылыми шетелдік басылымда 1 мақала жарық көретін болады
03.13 Ақырғы ғылыми және қаржылық есеп беруді даярлау "Ақпараттық және есептеуіш технологиялар институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны Байбеков Сейдикасым Ниязбекович Ақырғы ғылыми және қаржылық есеп беру