Қазақстанның кейбір құрамында алтын бар және темірмарганцты кендерді байытудың кремний құрамды қалдықтары; тримекаин негізіндегі ионды қосылыстар; жаңа полимерлік беттік – активті зат – N,N – диметил – N,N – диаллиламмоний хлориді мен 3[(диметил) – аминопропил]метакриламид (ДМДААХ – ДМАПМА) сополимері синтезделді; хитозан, акрил қышқылы және 2 – гидроксиалкилметакрилат (2 – HEMA), гидроксиэтилакрилат (HEA) негізінде синтезделген жаңа гидрогельдер мен өзара тігілген торлар; алюминийдің металл (галий, индий, қалайы (5 мас %) белсендіргішпен белсендірілген балқымасы: Өзен, С.Балғымбаев жерлерінен алынған су – мұнайлы эмульсия сынамалары, Диссолван 4908, Диссолван 4795, реагент Р – 2208 өндірістік деэмульгаторлары, құрамында спирті бар күрделі Tween – 85 эфирі және олардың композициялары, осы есептің авторлары жасап шығарған КНТУ – 14 композициялық ерімейтін реагенті; АҚ «Озенмунайгаз» НГДУ – 1 промзонасының мұнаймен ластанған топырағы; мұнай және газ ұңғымаларын мықтылауға арналған тампонажды цементтер; олардың динамикалық күшке қарсы тұруын арттыру жолдарын зерттеу, коррозиялық белсенді ортада ұзақ өмір сүруін арттыру; ұңғымаларды цементтеуге арналған технологиялық сұйықтықтар, трансформаторлық және конденсаторлық қалдық майлар, полихлорланған бифенилдер (ПХБ).

жаңа технологиялар мен жаңа материалдарды жасап шығарудың инновациялық жобалары аясында, химиялық кластердің негізгі бағытын модернизациялау мақсатында, мұнайгаз саласы мен агроөндіріс кешенін стратегиялық және инновациялық жетілдіру. Бұл шешім агрохимия, заманауи мұнайхимия, материалжүргізу салаларындағы шикізат базасын көбейту, өнімнің құнын арттыру, өндірістердің экологиялық және экономиялық тұрақтылығын арттыру, өнімнің қолданылуы мен импортқа шығарылуын арттыру сияқты мәселелердің шешілуіне ықпалын тигізеді.

РФТ, ИҚС, электронды – зондтық талдау, кен орындардың кендік шикізатын байытудың кремний құрамды қалдықтарының заттық және фазалық құрамдарын зерттеу; N – алкилдеу реакциясын арқылы иондық қосылыстар синтездеу, биолюминесценция ингибирлеу әдісі бойынша экоулылық анализ; қант соргосының әртүрлі гибриді мен сортының жинағын жасау; жаңа полимерлік БАЗды және гидрогель алу үшін радикалдық полимеризациялау; қосылыстардың құрамын зерттеу үшін талдаудың физика – химиялық әдістер кешенін қолдану(ИК – Nicolet FTIR, UV –Lambda 35 спектрометрі), ЯМР 1Н және 13С спектрлері JNM – ECA Jeol 400 спектрометрінде, Растровтық электрондық микроскоп (РЭМ) Jeol JSM 6490 LA, ДСК «Мettler Toledo FP 99A»; цементті тасқа қышқыл газбен әсер еткен кездегі коррозия процесін аналитикалық зерттеу, әртүрлі рецептпен жасалған ТМ-ң коррозияға зерттеу; API стандарты; ренгендік дифрактометр X’PERT PRO MPD, РЭМ Jeol – JSM – 6490 LA,20071, рентгенофлуоресцентті спектрометр Х – RAY INNOV SYSTEMS, индуктивті плазмамен байланған эмиссиялық спектрометр ICP – OES Optima 8000, спектрофотометр Hach Lange DR3900); топырақтың сынамасын дайындау ГОСТ 28168 – 89 «Почвы. Отбор проб», су түбіндегі шөгінділер сынамасы ГОСТ 17.1.5.01 – 80; ПХБ – ластанған үлгілерді ұсақтау, еріткіштермен жуу, механикалық және майлы – сулы бөлу, экстрагирлеумен,топырақтағы және шөгіндідегі ПХБ анықтау Agilent GC 7890A MS 5975C масс спектрометриялық детектрлі хроматомасс – спектрометрде (ГХ/МС) жүргізілді

марганецті кендерінің аршылған жыныстарының,темір магниттік кен қалдықтарын байыту және алтын құрамды кендерін гравитациялық байытудың заттық және фазалық құрамдары зерттелді. Тримекаинның галоген–көмірсутек негізіндегі белгілі өнімдері және жаңа өнімдер алынды, олардың экоулылығын тексеруге бағытталған алғашқы эксперименттер жүргізілді; ұрықтардың ұқсастығына зертханалық талдау жүргізілді. радикалдық сополимеризация әдісімен жаңа поли–БАЗ және Хитозан және синтетикалық мономерлер негізінде полимерлі жүйелер алынды Материалдарды алу технологиясы және ұңғымаларды цементтеуді зерттеу нәтижелерінің өндірістік апробациясы жасалды, аномалды тұрақты сулы–мұнайлы эмульсияны бұзудың жаңа әдісі теория түрінде негізделіп, эксперимент жүзінде дәлелденді. АСАны әртүрлі факторлармен бірге қолдану бұзудың жоғарғы нәтижесін көрсетеді; НГДУ 1 АО«Озенмунайгаз» промзонасының мазут сіңген топырағының құрамын нығайтуға арналған 9 жаңа рецептура жасап шығарылды. Жол салған кезде III, IV, V категориялы автомобильдік жолдың астыңғы қабатына негізгі немесе қосымша қабат ретінде нығайтылған топырақты қолдануға кеңес берілген. Конденсаторлық завод территориясының және су жинағыш қоймасының территориясынан топырақ және шөгінді сынамасын алу нүктелерінің картасы жасалды. ПХБ трансформаторлық майлар мен қоршаған орта құрамынан бөліп алу методикасы қайта жасалды. Топырақ, шөгінді сонымен қатар трансформаторлық және конденсаторлық майлар құрамындағы ПВХ бөліп алу үшін ең оңтайлы экстрагент белгіленді

Көптонналық байыту қалдықтарын жақсы сіңгіш кремниі бар жаңа тыңайтқыштарға қайтадан өңдеу, сонымен қатар биологиялық белсенді молекулалық, моно – және дикатионды заттар Қазақстанның химиялық өнімдерінің түрлерін кеңейтеді және техногенді қалдықтарды жоюға көмегін тигізеді, ал отандық және шетелдік қант генотипінің егіншілігі биотехнологияның дамуына ықпалын тигізеді.Синтезделген жаңа поли–БАЗ пайдалы қасиеттер көрсетеді. Бұл полимерді флокулянт және құрылым түзгіш ретінде ағын суларды әртүрлі зиянды дисперстік бөлшектерден тазартуға және ұңғыма қабырғаларын бекіту үшін және биоцидтік материалдар ретінде қолдануға мүмкіндік береді. Жаңа каталитикалық ( фермент тәріздес ) белсенділікке ие, тігілген құрылымды биополимер–металлдық комплекстердің пайда болуы катализаторлардың қатарын кеңейтуге мүмкіндік береді. Алынған ТМ меншікті соққы тұтқырлығының қирау көрсеткіші дәстүрлі тығындағыш материалдардың көрсеткішінен 35 – 40% артпау қажет. Алынған тығындағыш материалдар цементтеу процесінің дайындау мен айдау барысында кедергі келтірмеу қажет. Тығындағыш материалдардан алынған ерітінділер мен цементтік тас API стандартына сәйкес болу қажет. Негізгі технологиялық сипаттамаларға экотоксиканттарды ластанған нысандардан экстракиялау жатады

Бағдарламада жүргізілген зерттеу нәтижелері бойынша 5 пайдалы модель мен өнертапқырлыққа отініш берілді, дәлірек айтқанда тримекаинның жаңа өнімдері алынды ал бұрыннан белгілі өнімдері оңтайландырылды, галоген – көмірсутек негізіндегі өнімдері сорго ұрықтарын өңдеуге қолданылды; Жаңа зат – ДМДААХ – ДМАПМА сополимері алынд, мұнайшламды бұзу әдісі жасалды. «Цементные Технологии» ООО технологиялық линиясында тығындау материалының сынамалық шығарылымы шығарылып, алынған ерітінді мен тастың қасиеті тексеріледі; сынамалық шығарылымның нәтижесі талданып, құрамына түзету жүргізіледі; тығындық материалдың өндірістік шығарылымы; ерітінді мен тастың қасиеттерін бақылау.

ҚР ауыл шаруашылығы, агрохимия, өнеркәсіптік сарқынды суларды бентонитных саздардан тазарту, полиграфиялық өндірісті лак – бояу материалдардың жоғарыдисперстік бөлшектерінен, жануарлар мен құстардың биологиялық қалдықтарынан, тау–кен байыту фабрикаларындағы полиметаллдық кендерінің көбікті флотация процесінің қалдықтарынан тазарту және пайдаланылған сазды бұрғылау ерітінділері мен шламдарын жою. Зерттеу нәтижелері мұнайхимиялық және мұнай өндіру салаларында сүранысқа ие болады. ЖШС «Атырау мұнай өңдеу заводы», ЖШС «Павлодар мұнайхимиялық заводы», ЖШС «ПетроКазахстанОйлПродактс», АҚ «Өзенмұнайгаз», АҚ «Ембімұнайгаз» зерттеу нәтижелерінің мақсатты тұтынушылары болып табылады.

Пустынное кенорындарының алтынсульфидті кендерінің кремний құрамды қалдықтары; Қаратау фосфориттері; толперизол негізіндегі ионды қосылыстар; биоэтанол өндірісі үшін Sorghum bicolor қант құмайының генотипі; жаңа полимерлік беттік – активті заттар: N,N – диметил – N,N – диаллиламмоний хлориді мен 3[(диметил) – аминопропил]метакриламид сополимері және 2-акриламид-2-метилпропансульфо қышқылы мен аллиламин сополимері; биобелсенді жүйелер: хитозан және гидроксиэтилакрилат, хитозан және полиакрил қышқылы негізіндегі макромолекулалық лигандалармен әртүрлі металлдардың координациялық қосылыстары; «Қырықмылтық» кенорынының мұнай шламдары; құрамында белсендіргіш-металл: галий, индий, қалайы бар алюминийдің белсендірілген балқымалары; диспергирленген түрдегі Дарсе, Розе және Вуда балқымалары; ПМХЗ ЖШС сақтау резервуарларының және АМӨЗ ЖШС қосымша тұндыру тоғандарының мұнайшламдары; мұнай және газ ұңғымаларын мықтылауға арналған тампонажды цементтер; биметаллды отырғызылған катализаторлар, полихлорбензол және оның конгенерлері.

Құрғақ және дымқыл жолмен механохимиялық белсендіру арқылы жаңа кремний-фосфорлы тыңайтқыштардың түзілу процесінің ерекшеліктерін зерттеу; толперизон негізіндегі гетерофункционалды қосылыстардың эко-улылығын анықтау; қант құмайының өнімділігі жоғары генотиптерін іріктеу; жаңа поли-БАЗ-дың коллоидты-химиялық, құрылымтүзуші және бактерицидті қасиеттерін анықтау; модельді биокатализаторлардың белсенді орталықтарын анықтау үшін сыртқы ортаның әртүрлі факторларына байланысты алынған тігілген полимерлі материалдардың металл құрамдас қосылыстармен әрекеттесуін зерттеу және талдау; коррозияға төзімді армирленген тампонажды материалдар алудың принциптері мен технологиясын негіздеу; резервуарлық типтегі мұнайшламдарын жою ерекшеліктерін және мұнайшламдарын қайта өңдеудің өнімдерінің физико-химиялық сипаттамасын зерттеу; ПХБ гидродехлорлау үшін катализаторлар дайындау технологиясын жасау.

жаңа органикалық қосылыстар және полимерлер синтезі; in vitro тірі өсімдік дақылдарымен жұмыс; өсімдік дақылдарының генетикалық материалдарымен жұмыс; дақылдарды таңдау және егу; табиғи және техногендік шикізатты механохимиялық белсендіру; талдаудың физика-химиялық әдістері: рентгенді-фазалы, рентгендік құрылымдық талдау; спектроскопиялық әдістер; микроскопия әдістері, соның ішінде электронды.

жаңа кремний-фосфатты тыңайтқыштар; толперизол негізіндегі жаңа иондық сұйықтықтар; Оңтүстік Қазақстанның құрғақ аумағындағы қант құмайының генетикалық іріктелген дәндерінен алынған жаңа егіннің алғашқы партиясы; жаңа полимерлік беттік – активті заттар: N,N – диметил – N,N – диаллиламмоний хлориді мен 3[(диметил) – аминопропил]метакриламид (ДМДААХ – ДМАПМА) сополимері және 2-акриламид-2-метилпропансульфо қышқылы мен аллиламин (АМС-Н-АА) сополимері; хитозан және акрил қышқылының туындыларының биополимерлік лигандалары негізіндегі жаңа биобелсенді жүйелер; жоғары тығыздықты топырақ үшін Қырықмылтық кенорынының мүнайшламдары негізіндегі жаңа рецептті композиттер; АМӨЗ ЖШС мұнайшламдарын белсенді деэмульгирлеуші алюминийдің жаңа балқымалары; жоғары коррозияға тұрақтылығы бар мүнайшламдары негізіндегі жаңа тампонажды композиттер; полихлорбензолдарды тотықсыздандырғыш гидродехлорлау үшін отырғызылған жаңа биметаллды катализаторлар.

құрамында көп мөлшерде P2O5 және өсімдіктерге қол жетімді кремний бар фторсызданған өнімдерді алуға мүмкіндік беретін оңтайлы режимдер мен технологиялық параметрлер; ДМАПМА-ДМДААХ және АМС-Н-АА сополимерлер- флокулянттардың көмегімен өндірістік ағынды суларды ұсақ ластағыштардың бөлшектерінен тазарту процесінің технологиялық сызбасы; потенциалды каталитикалық (фермент тәрізді) белсенділігі мен биоыдырау қабылеті бар хитозан және гидроксиэтил акрилаты, хитозан және полиакрил қышқылы негізіндегі макромолекулалық лигандтармен әр түрлі металдардың координациялық қосылыстарын алудың оңтайлы шарттары; топырақты жолдар салу үшін Қырықмылтық кен орнындағы мұнай шламын пайдаланудың экологиялық таза әдісі; алюминий балқымаларымен мұнайшламдарын демульсациялау кезінде бөлінетін газдардың көлемін анықтауға арналған арнайы қондырғы; табиғи саздың модификациясы, тасымалдаушылардың бетіне металл нанобөлшектерін коллоидтық адсорбциялау әдісі.

Түркістан облысының шаруашылықтарында 1 га алаңға қант құмайын отырғызу; ДМАПМА-ДМДААХ сополимерінің сульфатты төмендететін бактериялардың көбеюін тежейтін биоцидті материал ретінде сынақ есебі; АМС-Н-АА сополимерінің сульфатты азайтатын бактериялардың өсуін тежейтін биоцидті материал ретінде сынақ есебі; нығайтылған топырақтардың физика-механикалық қасиеттері туралы есептер; «АНПЗ» ЖШС-мен мұнай шламын деэмульсациялау туралы 2019 жылға арналған іскерлік келісім; «Цемент Технологиялары» ЖШҚ өндірістік желісіндегі тампонажды материалдарының жаңа тәжірибелік партиясының сынақ есебі. Енгізу бойынша ұсыныстар немесе ҒЗЖ нәтижелерін енгізу қорытындылар: - қант құмайының дақылдарын өсіру үшін қолданылатын синтезделген силикофосфорлы минералды тыңайтқыштар; - қант құмайын өсіру үшін өсу гормондары ретінде толперизол негізінде синтезделген иондық сұйықтықтар қолданылады.

толперизолдың иондық қосылыстарының өсуді белсендіретін қасиеттері бар экоулылық болмауы; құрамында жоғары мөлшерде крахмал болатын қант құмайының өнімді генотиптерін таңдау және себу құрғақ жағдайда суармай өседі; ДМАПМА-ДМДААХ және АМС-Н-АА сополимерлерінің көмегімен ағынды суларды тазартудың өнеркәсіптік технологиясын қолдану суды тазарту деңгейін 3 ÷ 10% -ға арттырады, белгілі әдістермен салыстырғанда тазарту процесін 1,5 ÷ 2 есе жылдамдатады; биобелсенді жүйелер биологиялық жақындығы бар тотығу және ыдырау сияқты әртүрлі каталитикалық реакцияларға қолайлы қалпына келтірілген катализаторлардың спектрін кеңейтеді; АМӨЗ ЖШС-мен 2019 жылға жоғары төзімді мұнай шламын демульсациялау туралы іскерлік келісім № 287403/2019/1

медициналық химия және биохимия; ауыл шаруашылығы; генетика және өсімдіктерді өсіру; органикалық химия және полимеризация; мұнайды қайта өңдеу және мұнай өндіру; экология.

КРЕМНИЙ-ФОСФАТТЫ ТЫҢАЙТҚЫШТАР, ИОНДЫҚ ҚОСЫЛЫСТАР, ҚАНТ ҚҰМАЙЫ, ФЛОКУЛЯНТ, БИОКАТАЛИЗАТОР, ТАМПОНАЖДЫ ЦЕМЕНТ, БЕЛСЕНДІРІЛГЕН АЛЮМИНИЙ БАЛҚЫМАЛАРЫ, МҰНАЙ ШЛАМДАРЫ, ПОЛИХЛОРЛЕНГЕН БИФЕНИЛДЕРДІ ДЕГИДРОХЛОРЛАУ

Агрохимия, материалтану, қазіргі заманғы мұнай химиясы саласында химиялық кластердің негізгі бағыттарын одан әрі жаңғырту мақсатында жаңа технологиялар мен материалдарды құру бойынша инновациялық жобаларды іске асыру.

рентген- фазалық, рентген - құрылымдық талдаулар; спектроскопиялық, электронды микроскопия әдістері, in vitro жағдайында өсімдік дақылдарымен жұмыс, таңдау мен себу; механохимиялық белсендіру.

жаңа кремний-фосфатты тыңайтқыштар; толперизол негізіндегі иондық сұйықтықтар; қант құмайының егін партиясы; жаңа полимерлік БАЗ; биополимерлік лигандалары негізіндегі биобелсенді жүйелер; мұнайшламдары негізіндегі рецептті композиттер; алюминийдің балқымалары; тампонажды композиттер; полихлорбензолдар үшін биметаллды катализаторлар.

құрамында көп мөлшерде P2O5 және өсімдіктерге қол жетімді кремний бар фторсызданған өнімдерді алуға мүмкіндік беретін оңтайлы режимдер мен технологиялық параметрлер; ДМАПМА-ДМДААХ және АМС-Н-АА сополимерлер- флокулянттардың көмегімен өндірістік ағынды суларды ұсақ ластағыштардың бөлшектерінен тазарту процесінің технологиялық сызбасы; потенциалды каталитикалық (фермент тәрізді) белсенділігі мен биоыдырау қабылеті бар хитозан және гидроксиэтил акрилаты, хитозан және полиакрил қышқылы негізіндегі макромолекулалық лигандтармен әр түрлі металдардың координациялық қосылыстарын алудың оңтайлы шарттары; топырақты жолдар салу үшін Қырықмылтық кен орнындағы мұнай шламын пайдаланудың экологиялық таза әдісі; алюминий балқымаларымен мұнайшламдарын демульсациялау кезінде бөлінетін газдардың көлемін анықтауға арналған арнайы қондырғы; табиғи саздың модификациясы, тасымалдаушылардың бетіне металл нанобөлшектерін коллоидтық адсорбциялау әдісі.

Түркістан облысының шаруашылықтарында 1 га алаңға қант құмайын отырғызу; ДМАПМА-ДМДААХ сополимерінің сульфатты төмендететін бактериялардың көбеюін тежейтін биоцидті материал ретінде сынақ есебі; АМС-Н-АА сополимерінің сульфатты азайтатын бактериялардың өсуін тежейтін биоцидті материал ретінде сынақ есебі; нығайтылған топырақтардың физика-механикалық қасиеттері туралы есептер; «АНПЗ» ЖШС-мен мұнай шламын деэмульсациялау туралы 2019, 2020 жылдарға арналған іскерлік келісім; «Цемент Технологиялары» ЖШҚ өндірістік желісіндегі тампонажды материалдарының жаңа тәжірибелік партиясының сынақ есебі. Енгізу бойынша ұсыныстар немесе ҒЗЖ нәтижелерін енгізу қорытындылар: - қант құмайының дақылдарын өсіру үшін қолданылатын синтезделген силикофосфорлы минералды тыңайтқыштар; - қант құмайын өсіру үшін өсу гормондары ретінде толперизол негізінде синтезделген иондық сұйықтықтар қолданылады.

лынған мәліметтер агроөнеркәсіптік сектор, материалтану және мұнай химиясы саласындағы алдыңғы қатарлы шетелдік зерттеулермен сәйкес келеді. Алынған нәтижелер негізінде соңғы екі жылда (2019, 2020) «Атырау МӨЗ» ЖШС-мен 05.25.2019ж. Экологиялық мәселелерді шешу үшін энергия жинақтайтын заттарды пайдалану бойынша ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық қызметтер үшін 2020 жылғы 14 сәуірдегі № 416753/2020/1. Зерттеулер көрсеткендей, синтезделген кремний-фосфор тыңайтқыштарының физико-химиялық және механикалық қасиеттері осындай өндірістік фосфор тыңайтқыштарының стандарттық стандарттарына сәйкес келеді.

ауыл шаруашылығы; генетика және өсімдіктерді өсіру; органикалық химия және полимеризация; мұнайды өңдеу және мұнай өндіру; экология.