ОБЩИЕ СВЕДЕНИЯ


ЖТНBR06249245

АтауыБалық қоры мен басқа да су жануарларын тиімді пайдалану және өнімділігін арттыру, биологиялық алуантүрлілікті сақтау бойынша тиімді іс-шаралар әзірлеу үшін Қазақстанның балық шаруашылық суайдындарын зерттеу

Басымдық бағытыРациональное использование природных ресурсов, в том числе водных ресурсов, геология, переработка, новые материалы и технологии, безопасные изделия и конструкции

Зерттеу типі/түріҚолданбалы зерттеулер

Өтінім берушіТоварищество с ограниченной ответственностью «Научно-производственный центр рыбного хозяйства»

Ғылыми жетекшіИсбеков Куаныш Байболатович

МҒТС балдары19.33

Жалпы бекітілген сома330000000


КЕҢЕЙТІЛГЕН БАҒДАРЛАМАНЫҢ КӨРСЕТКІШТЕРІ

Тапсырманың шифры, жұмыстар кезеңдері Тапсырманың, этаптың аталымы Тапсырманы, жұмыстардың кезеңін орындайтын ұйымның аббревиатурасы Тапсырма, жұмыстың кезеңі басшысының тегі, аты, әкесінің аты, ғылыми дәрежесі, лауазымы Күтілетін нәтижелер
01 Балық қорын қорғау мен пайдаланудың қолданыстағы қағидатының тиімділігін бағалау және Қазақстан су айдындарында балық аулауды жүргізу нормативтері мен қорды үнемдеу әдістерін әзірлеу Товарищество с ограниченной ответственностью «Научно-производственный центр рыбного хозяйства» Исбеков Куаныш Байболатович Ихтиохеноздың құрамы мен құрылымы, балық аулау кәсіпорындарының материалдық-техникалық базасы, балық шаруашылығындағы балық қорларын және олардың аймақтарын, аймақтарын пайдалану, аз ластанған және аса пайдаланылған балық қорларын анықтау бойынша талдау және түгендеу жүргізіледі. Тиімді балық шаруашылығын жүргізудің оптимальді режимі мен жағдайы анықталатын болады. Балық қорын қорғаудың құрылымы бойынша мәліметтерді пайдалану беріледі. Қорды ұқыпты басқару қағидаларын тәжірбиелік жүзеге асыру. Балық аулау жұмыстарын оңтайландыруды қоса алғанда, бірқатар механизмдерді әзірлеу және енгізу, ресурстарды үнемдейтін балық аулауды, заманауи қағидаттары мен қорғау әдістері және т.б. ендіру беріледі. Тәжірбиелік-өнеркәсіптік зерттеулер, ғылыми-кәсіптік ауланым жүргізу, әуесқойлық балық аулау көлемін анықтау, балық шаруашылық су айдындары мен олардың учаскелері, аймақтары бойынша балық қорын пайдалану, заманауи құрал-жабдықтарды (камерасы және радиусы жоғары квадрокоптері, бейнелерді бейнелеудің және қабылданған материалдарды жазатын және т.б. жаһандық жүйесі бар кәсіби көпбейнлік эхолоттар) пайдалана отырып балық қорын шектен тыс пайдалану және толық пайдаланбауды анықтауды жүргізу жолымен ҚР балық шаруашылық су айдындарының қатарында балық аулаудың әдістері мен жаңа аулау құралдарын қолдану және ендіру мүмкіндіктері көрсетілетін болады.
01.01 Балық қорын қорғау мен пайдаланудың қолданыстағы қағидатының тиімділігін бағалау және Қазақстан су айдындарында балық аулауды жүргізу нормативтері мен қорды үнемдеу әдістерін әзірлеу Товарищество с ограниченной ответственностью «Научно-производственный центр рыбного хозяйства» Исбеков Куаныш Байболатович Балық қорларын қорғау және пайдаланудың қолданыстағы принциптерінің тиімділігін бағалау үшін және ресурстарды үнемдеу әдістерін дамыту, Қазақстан суқоймалдарында балық аулауды жүргізу нормативтеріне талдау жүргізіу, ихтиоценоздардың құрамы мен құрылымы бойынша мәліметтерді талдау мен инвентаризациялау, балық өндіретін мекемелердің материалды – техникалық қоры, балық шаруашылық су айдындар мен олардың учаскелері, аймақтары бойынша балық қорын пайдалану, балық қорының толық пайдаланылмауы және шектен тыс пайдаланылуы бойынша зерттеу жүргізілетін болады. Балық шаруашылығында балық аулау құралдарын нақты пайдалануды талдау және суайдындарының акваториясындағы балық учаскелерінің санын және орналасуын оңтайландыру бойынша ұсыныстар берілетін болады. Есепке алынбаған балық аулау көлемін бағалау, балықты басқару саласында әлемдік тәжірибені зерттеу, өндірістік тәжірибе жүргізу, ғылыми-кәсіптік аулауды жүргізуде ҚР бірқатар балық аулау суқоймаларында жаңа аулау құралдарын және балық аулау әдістерін қолдану және енгізу мүмкіндіктері зерттеледі (балықшылар, балық қорын қорғау органдары және ғылыми эксперименттердің қатысуымен). Зерттелген суқоймаларда рұқсат етілген стандартты балық аулау құралдары (параметрлерді біріктіру) бойынша ұсыныстар енгізілді. Ғылыми зерттеулер негізгі кәсіптік балық аулау суайдындарында (Жайық өзені және Атырау обылысына қарасты Каспий теңізінің жағалау аймағы, Кіші Арала теңізі, Шардара және Қапшағай, Бұқтырма суқоймалары, Балқаш және Алакөл, Сасықкөл, Зайсан көлдері) және жергілікті маңызы бар бірқатар типтік су қоймаларында (Битик су қоймасы, Қамыстыбас көлдер жүйесі және Жоғарғы Тобыл су қоймасы) жүргізілетін болады.
01.02 Балық қорын қорғау мен пайдаланудың қолданыстағы қағидатының тиімділігін бағалау және Қазақстан су айдындарында балық аулауды жүргізу нормативтері мен қорды үнемдеу әдістерін әзірлеу Товарищество с ограниченной ответственностью «Научно-производственный центр рыбного хозяйства» Исбеков Куаныш Байболатович Балық қорларын қорғау және пайдалану бойынша қолданыстағы қағидаттардың тиімділігін бағалау мен Қазақстанның су объектілерінде балық аулаудың ресурсты сақтау әдістерін және стандарттарын әзірлеу үшін тиімді балық аулаудың оңтайлы режимі мен шарттары анықталады. Балық қорын қорғау құрылымы туралы ақпараттар түгенделеліп берілген. Қорларды тиімді басқару принциптерін іс жүзінде жүзеге асыру. Балық аулауды күшейтуді, ресурстарды үнемдейтін балық аулауды енгізуді, қорғаудың заманауи қағидаттары мен әдістерін және т.б. қоса алғанда, бірқатар тетіктерді егжей-тегжейлі әзірлеу және енгізу қарастырылған. Балық қорларын қорғаудың принциптері мен әдістерін, қорғаудың тиімділігін және балық аулау бойынша 1 ұсынысты (балық аулау құралдарының оңтайлы саны, балықшылар және т.б.) оңтайландыру үшін 4 ұсыныс әзірленді. Қазақстан Республикасының бірқатар балық аулау резервуарларында ғылыми-өнеркәсіптік сынақтар жүргізіп, ғылыми-кәсіптік балық аулау және балық аулаудың жаңа әдістерін қолдану және енгізу мүмкіндіктері көрсетілген. Әуесқой балықшылардың балық аулау аудандары мен аймақтары бойынша балық аулау көлемі анықталды, қазіргі заманғы жабдықтар мен құралдарды (үлкен радиуста әрекет ететін квадрокоптерлер мен камера, жаһандық позициялау жүйесімен кәсіби мультимедиялық эхо-дыбыстық сигналдарды бейнебет көрсететін және бейне түсірілімді жазатын) пайдаланып игерілмеген және аса игерілген балық қорларын сәйкестендіру материалдар және т.б. анықталды. Балық шаруашылық су қоймаларында балық қорын қорғау және балық қорын қорғаудың қолданыстағы және ұсынылған 7 схемалары, балықтардың қоныс аударуын ескере отырып шектеулі аудандардың оңтайлы сызбалары ГИС технологиясының элементтерін қолданумен шектеу және тыйым салу бойынша 2 ұсыныс әзірленді.
01.03 Балық қорын қорғау мен пайдаланудың қолданыстағы қағидатының тиімділігін бағалау және Қазақстан су айдындарында балық аулауды жүргізу нормативтері мен қорды үнемдеу әдістерін әзірлеу Товарищество с ограниченной ответственностью «Научно-производственный центр рыбного хозяйства» Исбеков Куаныш Байболатович Балық қорларын қорғау және олардын пайдаланудың тиімділігін бағалау және Қазақстанның су қоймаларындағы балық аулаудың ресурстық әдістерін және стандарттарын әзірлеу үшін балық шаруашылығындағы балық қорларын қорғауды оңтайландыру және балық қорларын қорғау үшін 7 ұсыныс әзірленеді. GIS-технологияларды қолдана отырып, қолданыстағы және ұсынылған пайдалану және балық қорларын қорғау бойынша 2 дерекқор әзірленді, балық аулау саласындағы қолданыстағы ережелерге өзгерістер енгізу үшін 1 биологиялық негіздеме, соның ішінде белсенді балық аулау құралдарымен (терең сулы, өсіп кеткен) балық санын санау мүмкін болмайтын су объектілеріндегі балық және басқа су жануарларының жалпы рұқсат етілген көлемін анықтау әдістемесін жаңарту.
02 Тұқым беруші балықтардың генетикалық алуантүрлілігін ескере отырып балық питомниктерінде өсімін молайту іс-шараларының тиімділігін анықтау үшін балық шаруашылық су айдындарының сыйымдылығын зерттеу және балықтандырудың нәтижелігін жоғарылату бойынша ғылыми ұсыныстар жасау Товарищество с ограниченной ответственностью «Научно-производственный центр рыбного хозяйства» Исбеков Куаныш Байболатович Табиғи өсімін молайтуды талдау үшін табиғи суқоймалар мен балық питомниктеріндегі сазан-тұқы балықтарының тұқым берушілері мен шабақтарының генетикалық белгілері мен өсу қарқындылығы, морфологиялық белгілері және жоғарыда аталған балық питомниктерінде аталған түрлердің ремонтты-аналық үйірлері бар болған жағдайда жасанды балықтандыру бойынша іс-шаралар жүргізу зерттелетін болады. Табиғи су айдындар мен балық питомниктерінен биологиялық талдауға, сонымен қатар, сазан, ақ амур, дөңмаңдай, рипус балықтарының табиғи уылдырық шашуы мен жасанды ұдайы өсуінің (ремонтты-аналық үйірлері бар болған жағдайда) ұқсастық (айырмашылығы) дәрежесін анықтауға, генетикалық талдауға (ДНК маркері) сынама алынады, сазанның, ақ амурдың, дөңмаңдайдың, рипустың табиғи уылдырық шашуынан, табиғи су айдындарындағы тұқы, ақ амур, дөңмаңдай, рипустардың (табиғи уылдырық шашуы мен жасанды өсімін молайтуынан) популяция ішілік топтарының болуы және болмауын табу, балықтандырудың тиімділігі зерттеу жүзеге асады.
02.01 Тұқым беруші балықтардың генетикалық алуантүрлілігін ескере отырып балық питомниктерінде өсімін молайту іс-шараларының тиімділігін анықтау үшін балық шаруашылық су айдындарының сыйымдылығын зерттеу және балықтандырудың нәтижелігін жоғарылату бойынша ғылыми ұсыныстар жасау Товарищество с ограниченной ответственностью «Научно-производственный центр рыбного хозяйства» Исбеков Куаныш Байболатович Балықшаруашылық су айдындарының сыйымдылығының тиімділігін арттыру үшін, балық және ғылыми ұсынымдар әзірлеу, өндірушілердің генетикалық әртүрлілігінің негізінде репродуктивті қызметінің тиімділігін анықтау үшін, балық шаруашылығы су қоймаларын зерттеу үшін сазанның, ақ амурдың және де дөңмаңдайдың морфологиялық сипаттамалары, табиғи суларда өсу қарқыны және генетикалық полиморфизмі зерттелінетін болады (Қапшағай су қоймасы, Солтүстік Арал теңізі, Есіл өзені) және питомнигі (питомнигі Maybalyksky, Қапшағай HB , Kamyshlybashsky питомнигі). Жоғарыда келтірілген балық питомниктеріндегі балық түрлерінің ремонтты-аналық үйірлерінің болған кезде табиғи көбею және жасанды балықтандыру шаралары қарастырылған.
02.02 Тұқым беруші балықтардың генетикалық алуантүрлілігін ескере отырып балық питомниктерінде өсімін молайту іс-шараларының тиімділігін анықтау үшін балық шаруашылық су айдындарының сыйымдылығын зерттеу және балықтандырудың нәтижелігін жоғарылату бойынша ғылыми ұсыныстар жасау Товарищество с ограниченной ответственностью «Научно-производственный центр рыбного хозяйства» Исбеков Куаныш Байболатович Табиғи өсімін молайтуды талдау үшін табиғи суқоймалар мен балық питомниктеріндегі сазан-тұқы балықтарының тұқым берушілері мен шабақтарының генетикалық белгілері мен өсу қарқындылығы, морфологиялық белгілері және жоғарыда аталған балық питомниктерінде аталған түрлердің ремонтты-аналық үйірлері бар болған жағдайда жасанды балықтандыру бойынша іс-шаралар жүргізу зерттелетін болады. Табиғи су айдындар мен балық питомниктерінен биологиялық талдауға, сонымен қатар, сазан, ақ амур, дөңмаңдай, рипус балықтарының табиғи уылдырық шашуы мен жасанды ұдайы өсуінің (ремонтты-аналық үйірлері бар болған жағдайда) ұқсастық (айырмашылығы) дәрежесін анықтауға, генетикалық талдауға (ДНК маркері) сынама алынады, сазанның, ақ амурдың, дөңмаңдайдың, рипустың табиғи уылдырық шашуынан, табиғи су айдындарындағы тұқы, ақ амур, дөңмаңдай, рипустардың (табиғи уылдырық шашуы мен жасанды өсімін молайтуынан) популяция ішілік топтарының болуы және болмауын табу, балықтандырудың тиімділігі зерттеу жүзеге асады. Балық шаруашылық су қоймалардын (Қапшағай су қоймасы, Кіші Арал, Есіл өзені, Балқаш көлі мен Іле өзенінің дельтасы) сазан, өсімдік қоректі және ақбалықтың түрлері бойынша сиымдылығы анықталды. Балық шаруашылық су қоймаларын шабақтандыру бойынша 4 ұсыныс әзірленетін болады (сазан-тұқы, дөнмандай, ақ амур, рипус).
02.03 Тұқым беруші балықтардың генетикалық алуантүрлілігін ескере отырып балық питомниктерінде өсімін молайту іс-шараларының тиімділігін анықтау үшін балық шаруашылық су айдындарының сыйымдылығын зерттеу және балықтандырудың нәтижелігін жоғарылату бойынша ғылыми ұсыныстар жасау Товарищество с ограниченной ответственностью «Научно-производственный центр рыбного хозяйства» Исбеков Куаныш Байболатович Балықтың өндіруші, яғни ересек бөлігінің генетикалық әртүрлілігін ескере отырып, балық шаруашылығындағы репродукциялық қызметтің тиімділігін анықтау үшін балық аулау суайдындарының сыйымдылығын зерделеу және балықтандырудың тиімділігін арттыру бойынша 2 ғылыми ұсыныстарды әзірлеу, зерттелетін су тоғандарынан құнды коммерциялық популяция табиғи гендік популяциясын сақтауды ескере отырып балықтандыруды, сонымен қоса құнды балық шабақтарының түрлік, сандық және жастық құрамы бойынша 4 ұсыныс және Қазақстан су айдындарында зерттелген балық қорлары популяциясын қорғау жөніндегі кешенді іс-шаралар.
03 Каспий теңізінің қазақстан бөлігіндегі каспий итбалығының тіршілік ету жағдайын, жатақтарының қалыптасу заңдылықтары мен популяциясының санын зерттеу, итбалықтарға тигізілетін қауіпті бағалау және оларды сақтап, қалпына келтіру үшін ұсыныс дайындау Товарищество с ограниченной ответственностью «Научно-производственный центр рыбного хозяйства» Исбеков Куаныш Байболатович Итбалықтардың жатақтарының қалыптасуы кезіндегі тіршілік ету ортасының физико-географиялық және басқа да экологиялық жағдайлары бағаланатын болады, итбалықтардың көктемгі және күзгі жатақтарына шоғырланған кезіндегі саны мен өлшемдік құрылымы анықталады. Итбалықтарды жатақтарын тапқан кездегі қоректік спектрі, тіршілік ету ортасының әртүрлі көрсеткіштерінің динамикасының тәуелділігі, итбалықтардың қоректенуі және жатақтарындағы итбалықтардың сандық динамикасы мен топтық құрылымының жылдық зерттеулері бойынша антропогендік факторлары анықталатын болады. Каспий итбалығының теңіздің қазақстан бөлігіндегі популяцияларын сақтау мен санын қалыптастыру үшін жекелеген жатақтардың маңыздылығы анықталатын болады.
03.01 Каспий теңізінің қазақстан бөлігіндегі каспий итбалығының тіршілік ету жағдайын, жатақтарының қалыптасу заңдылықтары мен популяциясының санын зерттеу, итбалықтарға тигізілетін қауіпті бағалау және оларды сақтап, қалпына келтіру үшін ұсыныс дайындау Товарищество с ограниченной ответственностью «Научно-производственный центр рыбного хозяйства» Исбеков Куаныш Байболатович Каспий теңізінің қазақстандық бөлігіндегі Каспий итбалығының мекендеу жағдайын зерттеу үшін, жатақтарының қалыптасу заңдылықтары мен популяциясының санын анықтау, олардың өмір сүру қауіптерін бағалау және олардың сақталуын және қалпына келуіне ұсыныс жасау, итбалықтардың қалыптасу кезеңінде итбалықтардың тіршілік ету ортасының физиографиялық және басқа да экологиялық жағдайларын бағалау үшін жұмыс жүргізілетін болады көктемгі-күзгі жатақтағы мөр тығыздауының саны мен мөлшері анықталады. Каспий итбалықтарының жатақтарын сақтау және антропогендік факторларды азайту немесе жою үшін, қорғалатын аудандардың режимін жетілдіру бойынша 1 ұсыныс әзірленетін болады.
03.02 Каспий теңізінің қазақстан бөлігіндегі каспий итбалығының тіршілік ету жағдайын, жатақтарының қалыптасу заңдылықтары мен популяциясының санын зерттеу, итбалықтарға тигізілетін қауіпті бағалау және оларды сақтап, қалпына келтіру үшін ұсыныс дайындау Товарищество с ограниченной ответственностью «Научно-производственный центр рыбного хозяйства» Исбеков Куаныш Байболатович Каспий теңiзiнiң қазақстандық бөлiгiнде каспий итбалығының популяциясының саны мен өмір сүру жағдайларын зерттеу, жатақтардын қалыптасу заңдылықтарын аныктау, олардың өміріне тиетін қауіпті бағалау және олардың сақталуы мен қалпына келтірілуіне қатысты ұсыныстар, итбалықтардың жатақтарда болу кезендерінде тамақтану спектрі және антропогендік факторлардың құрылымы мен итбалықтардың санының динамикасы түсіндіріледі. Каспий итбалығының каспий тенізінің қазақстандық бөлігіндегі популяциясын сақтау және санын қалыптастыру үшін жекелеген жатақтардын маныздылығы анықталады. Жатақтардағы итбалықтардың саны мен мінез-құлқына әсер ететін физико-географиялық және басқа да экологиялық жағдайлары жөнінде 1 мәлімет қоры жасалатын болады.
03.03 Каспий теңізінің қазақстан бөлігіндегі каспий итбалығының тіршілік ету жағдайын, жатақтарының қалыптасу заңдылықтары мен популяциясының санын зерттеу, итбалықтарға тигізілетін қауіпті бағалау және оларды сақтап, қалпына келтіру үшін ұсыныс дайындау Товарищество с ограниченной ответственностью «Научно-производственный центр рыбного хозяйства» Исбеков Куаныш Байболатович Каспий теңiзiнiң қазақстандық бөлiгiнде каспий итбалығы популяциясының саны мен қоныстану жағдайларын қалыптастыру әдiстерiн нақтылау, олардың өміріне қауіп-қатерлерді бағалау және оларды сақтау және қалпына келтіру бойынша ұсынымдар жасалады, Каспий итбалықтары үйірлерінің саны мен құрылымы бойынша 1 деректер базасы құрылады. Каспий итбалықтары мен шабақтарын сақтау және қалпына келтіру бойынша 1 ұсыныс және Каспий итбалықтарын қалпына келтіру, Каспий теңiзiнiң қазақстандық бөлiгiнде ерекше қорғалатын табиғи аймақтарды және экологиялық туризмді дамыту бойынша 1 ұсыныс бойынша 1 практикалық нұсқаулық әзірленетін болады, Каспий итбалықтары мен экология бойынша 1 танымал ғылыми және білім беру фильмі дайындалады.