ОБЩИЕ СВЕДЕНИЯ


ЖТНAP08955854, Мемлекеттік тіркеу нөмірі0120РК00212

АтауыБатыс Қазақстан қойларының археологиялық қалдықтарын биомолекулярлық талдау

Басымдық бағытыНаучные исследования в области естественных наук

Зерттеу типі/түріІргелі

Өтінім берушіРеспубликанское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Национальный центр биотехнологии"

Ғылыми жетекшіТарлыков Павел Викторович

МҒТС балдары25.33

Жалпы бекітілген сома5000000


Күтілетін нәтижелер

Зерттеулер нәтижесінде қойдың сүйек материалынан ақуыз фракциясын бөліп алу технологиясы оңтайландырылды, сондай-ақ ақуыз-коллаген трипптикалық пептидтерінің масс – спектрін кейіннен алу үшін ерітіндідегі ақуыз фракциясының трипсинолиз хаттамасы оңтайландырылды. Коллаген пептидтерінің реттілігі масс-спектрометрияны қолдана отырып, ежелгі қойлардың қырық бір коллекциялық үлгілерінен алынды. ДНҚ қой сүйегінің қалдықтарының он төрт коллекциялық үлгілерінен бөлініп алынды. Қола дәуіріндегі Тоқсанбай қонысынан алынған ежелгі қойлардың он төрт үлгісінің сегізі А гаплотобына тиесілі (57%), бесеуі В гаплотобына тиесілі (36%), біреуі С гаплотобына тиесілі (7%). Алынған нәтижелердің жаңалығы Батыс Қазақстанның қола дәуіріндегі қоныстардың археологиялық қазба орындарынан табылған қойлардың сүйектерінен алынған ақуыздар мен ДНҚ-ны зерттеу болып табылады.


2020 жылға арналған есепті көшіру (Орыс тілінде)

Реферат (Абстракт) - 2020 жыл

Зерттеу, әзірлеу немесе жобалау объектісі

Зерттеу нысаны – қола дәуірінің Тоқсанбай (Батыс Қазақстан) қонысынан алынған қойлардың биоматериалдары (сүйектері).

Жұмыс мақсаты

Жұмыстың мақсаты – протеомика және молекулалық генетика әдістерінің көмегімен Батыс Қазақстан аумағында табылған қойлардың археологиялық қалдықтарынан алынған биомолекулаларды сипаттау.

Зерттеу әдістері

Жұмыс барысында біз ақуыздарды бөлу, белоктарды электрофоретикалық бөлу әдісі, флюорометриялық анализ сияқты әдістерді қолдандық.

Алынған нәтижелер мен олардың жаңалығы

Зерттеулер нәтижесінде қойдың сүйек материалынан ақуыз фракциясын оқшаулау технологиясы оңтайландырылды, сонымен қатар мақсатты ақуыз-коллагеннің трипс пептидтерінің масса спектрін алу үшін ерітіндідегі ақуыз фракциясының трипсинолизі әдісі оңтайландырылды. Сонымен қатар, қой үлгілерінің пептидтік тізбегін масс-спектрометриялық талдау деректерін іздеу мақсатында әдеби шолу, сондай-ақ жарияланған мақалаларға талдау жүргізілді. Алынған нәтижелердің жаңалығы Батыс Қазақстандағы қола дәуіріндегі қоныстардың археологиялық қазба орындарынан табылған қойлардың сүйек қалдықтарынан ақуыздарды зерттеуде жатыр.

Негізгі конструктивтік және техникалық-экономикалық көрсеткіштері

Жоба іргелі ғылымға қарасты болғандықтан, енгізу деңгейі қазіргі сатысында төмен.

Қолдану облысы

Қолдану саласы – археология

2021 жылға арналған есепті көшіру (Орыс тілінде) 2021 жылға арналған есепті көшіру (Ағылшын тілінде)

Реферат (Абстракт) - 2021 жыл

Зерттеу, әзірлеу немесе жобалау объектісі

Зерттеу нысаны – қола дәуірінің Тоқсанбай (Батыс Қазақстан) қонысынан алынған қойлардың биоматериалдары (сүйектері).

Жұмыс мақсаты

Жұмыстың мақсаты – протеомика және молекулалық генетика әдістерінің көмегімен Батыс Қазақстан аумағында табылған қойлардың археологиялық қалдықтарынан алынған биомолекулаларды сипаттау.

Зерттеу әдістері

Зерттеу әдістері. Жұмыс барысында біз ақуыздарды бөлу, белоктарды электрофоретикалық бөлу әдісі, флюорометриялық анализ сияқты әдістерді қолдандық.

Алынған нәтижелер мен олардың жаңалығы

Зерттеулер нәтижесінде қойдың сүйек материалынан ақуыз фракциясын бөліп алу технологиясы оңтайландырылды, сондай-ақ ақуыз-коллаген трипптикалық пептидтерінің масс – спектрін кейіннен алу үшін ерітіндідегі ақуыз фракциясының трипсинолиз хаттамасы оңтайландырылды. Коллаген пептидтерінің реттілігі масс-спектрометрияны қолдана отырып, ежелгі қойлардың қырық бір коллекциялық үлгілерінен алынды. ДНҚ қой сүйегінің қалдықтарының он төрт коллекциялық үлгілерінен бөлініп алынды. Қола дәуіріндегі Тоқсанбай қонысынан алынған ежелгі қойлардың он төрт үлгісінің сегізі А гаплотобына тиесілі (57%), бесеуі В гаплотобына тиесілі (36%), біреуі С гаплотобына тиесілі (7%). Алынған нәтижелердің жаңалығы Батыс Қазақстанның қола дәуіріндегі қоныстардың археологиялық қазба орындарынан табылған қойлардың сүйектерінен алынған ақуыздар мен ДНҚ-ны зерттеу болып табылады.

Негізгі конструктивтік және техникалық-экономикалық көрсеткіштері

Жоба іргелі ғылымға қарасты болғандықтан, енгізу деңгейі қазіргі сатысында төмен.

Тиімділігі

Экономикалық тиімділігі – жұмыстың негізгі бағыты болғандықтан, оның экономикалық тиімділігі төмен.

Қолдану облысы

Қолдану саласы – археология.