ОБЩИЕ СВЕДЕНИЯ


ЖТНAP08955881, Мемлекеттік тіркеу нөмірі0120РК00248

АтауыЖылыжай кешенінде өсірілген ашаларды пайдалана отырып, ауыстырып салу тәсілімен ҚР қант қызылшасының жаңа будандарын пайдалануға рұқсат етілген тұқымдарды жедел өсіру

Басымдық бағытыУстойчивое развитие агропромышленного комплекса и безопасность сельскохозяйственной продукции

Зерттеу типі/түріҚолданбалы

Өтінім берушіТоварищество с ограниченной ответственностью"Казахский научно-исследовательский институт земледелия и растениеводства"

Ғылыми жетекшіКонысбеков Керимкул Толеукасымович

МҒТС балдары24.33

Жалпы бекітілген сома4986535


Күтілетін нәтижелер

Нәтижелер және олардың жаңалығы - Қант қызылшасы тұқымын жеделдете көбейту мақсатында жылыжай кешенінде қалыптасқан ұсақ аналық тамыржемістерді(штеклинг) тұқым шаруашылығында пайдалану тәсіліне тәжірибелер жүргізілді. Зерттеу жұмыстарының нәтижесінде «Жылыжайда өсірілген штеклингтерді пайдалана отырып, қант қызылшасы тұқымдарын өндіру» атты ұсыныс кітапша дайындалды. Көктемгі егістің техникалық жарамды аналық тамыржемістерінің дақылдарының сақталуы 94,2%, ал жылыжайда күзгі себу арқылы алынған штеклингтердің жарамдылығы 97,8% құрады. Теплицада өсірілген техникалық жарамды ұсақ аналық тамыр дақылдарының сақталуы - 3,6% жоғары болып шықты. Тәжірибедегі қант қызылшасының тұқымын өндіру әдісі осы дақылдың тұқым шаруашылығын жеделдетуге септігін тигізеді, сондай-ақ экономикалық жағынан тиімділігін көрсетті. Көшіріп-отырғызу әдісінде тікелей жұмсалатын қаржы шығыны дәстүрлі көшеттік әдіске (879,3 мың тенге/га) қарағанда 27,1% төмен немесе 187,5 мың тенгеге аз. Зерттелген қызылша тұқымын өсіру әдісі еңбек пен қаражат шығындарын азайтады, сонымен қатар тұқым өсіру кезеңін бір жылдық циклге, яғни 475-тен 320 күнтізбелік күнге дейін қысқартады, бұл бір гектарға 187,5 мың тенге шығындарды азайта отырып, өнімділікті 2,0 ц/га арттыруға көмектеседі.


2020 жылға арналған есепті көшіру (Орыс тілінде)

Реферат (Абстракт) - 2020 жыл

Зерттеу, әзірлеу немесе жобалау объектісі

Зерттеу объектісі қант қызылшасының селекциялық материалдары, тұқымдары, сорттары мен будандары, қант қызылшасының ұрықтары болып табылады

Жұмыс мақсаты

Жұмыстың мақсаты-жылыжай кешенінде өсірілген ашаларды (ұсақ тамыр дақылдарын) пайдалана отырып, ең аз еңбек пен қаражат шығындарымен бір жылдық цикл бойынша қант қызылшасының тұқымдарын өсіру.

Зерттеу әдістері

Зерттеу әдістері және аппаратура – жылыжай кешені, селекциялық питомник, инбридинг, кагаттар, гүлзар –оқшаулағыштар, қант қызылшасының тұқымдарын өсіру тәсілдері

Алынған нәтижелер мен олардың жаңалығы

Нәтижелері және олардың жаңалығы - Жылыжайда аналық қызылшаны себудің оңтайлы мерзімі белгіленді-бұл қазанның бірінші онкүндігі және өсімдіктердің тығыздығы-40 п.м. диаметрі 2-4 см, салмағы 40-80 Г болатын ұсақ аналық тамырлы дақылдарды (штепсельдер) алу үшін. -Қыста өсімдіктердің 85-90% деңгейінде сақталуын қамтамасыз ететін онтогенезде толыққанды, өміршең және сапалы штепсельдерді қалыптастыру үшін аналық қызылша тұқымын себу схемасы (15cm x 5cm) негізделген, тұқым өнімділігі 20-25ц/га, бір тұқым - 95%, өну - 92% ресурс шығынын едәуір төмендетумен. - Бір жылдық цикл бойынша тұқым өсірудің зерттелген әдісі бір центнерге 523-598 тн шығындарды азайта отырып, өнімділікті 2,2-5,7 ц/га арттыруға ықпал етеді. Біздің зерттеулеріміз еңбек пен қаражат шығындарын азайтып қана қоймай, тұқым өсіру кезеңін 475-тен 320 күнтізбелік күнге дейін қысқартуға ықпал етеді.

Негізгі конструктивтік және техникалық-экономикалық көрсеткіштері

Осы жоба нәтижелерінің күтілетін әлеуметтік-экономикалық әсері аудан бірлігіне бірдей шығындармен алдыңғы аналогтарға қарсы отандық будандардың кемінде 15-30% - ға жоғары өнімділігі есебінен қосымша пайдадан көрінеді. ГОСТ талаптарына жауап беретін сапалы тұқымдарды, экологиялық пластикалық және экологиялық тұрақты будандарды өндіру еліміздің әртүрлі аймақтарындағы тауар өндірушілерге жоғары және тұрақты өнім алуға мүмкіндік береді. Нысаналы қаржы қаражатын бөлу Қазақстанның ішкі нарығын отандық селекциядағы қант қызылшасы будандарының тұқымдарымен молықтыруға жәрдемдесетін және импорттық тұқымдардың үлесін азайтатын болады. Өндірісте отандық жоғары өнімді будандарды пайдалану шикізатпен, қайта өңдеу өнеркәсібін неғұрлым толық қамтамасыз етуге, аудан бірлігінен қанттың шығуын ұлғайтуға, жаңа жұмыс орындарын құруға мүмкіндік береді.

Енгізу дәрежесі

Жобаны орындау кезінде білімді тарату және тәжірибені беру, инновацияларды практикаға енгізу жөніндегі іс-шаралар жүргізілетін болады. Оқыту семинарын өткізу және тәжірибелер мен технологияларды көрсету. . Зерттеу нәтижелері ашық баспасөзде, бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау, оларды патенттеу, халықаралық симпозиумдарда, халықаралық конференцияларда байқаудан өткізу арқылы қалың жұртшылыққа таратылатын болады. Зерттеу нәтижелері "Дала күні"демо-алаңдарында көрсетіледі. Әлеуетті тұтынушылар: Алматы облысында 450-ден астам және Жамбыл облысында 210 ауыл шаруашылығы тауар өндірушілері, қант қызылшасы өсірілетін фермерлік және шаруа қожалықтары коммерциялық будандарға және отандық өндірістің шығарылатын өнімдеріне, яғни қант қызылшасының жоғары сапалы бірегей және элиталық тұқымына қызығушылық танытады. Мақсатты тұтынушылар: "Кең-Дала" СДО, "Жылы Бұлақ" ЖШС, "Қамқор" ЖШС, "Самай" ШҚ, "Сыпатай-Батыр" және т. б.

Тиімділігі

Зерттеу нәтижелері негізінде көктемде трансплантациядан кейін ұрықтың тығыздығын қалыптастыру процестері жетілдіріледі. Жылыжай кешенінде өсірілген штеклингтерді (диаметрі 2-4см, салмағы 40-80грамм) пайдалана отырып, бір жылдық циклмен тұқым өндірудің сорттық ресурс үнемдеуші технологиясы зерттеу нәтижелерінің жиынтығында қысқы кезеңде өсімдіктердің 85-90% деңгейінде сақталуын, тұқымның шығымдылығы 20-25ц/га, бір тұқымдық қамтамасыз етуді пайдалана отырып, ұсыным әзірленетін және өндіріске енгізілетін болады - 95%, өнгіштігі -92%, ресурс шығыны айтарлықтай төмендейді.Бір жылдық циклде тұқым өсірудің зерттелген әдісі бір центнерге 523-598 тонна шығындарды азайту арқылы өнімділікті 2,2-5,7 кг/га арттыруға ықпал етеді. Біздің зерттеулер шығындарды азайтуға ғана емес ықпал етеді

Қолдану облысы

Ауыл шаруашылығы. Свекловодство. Қант қызылшасының тұқым шаруашылығы

2021 жылға арналған есепті көшіру (Орыс тілінде) 2021 жылға арналған есепті көшіру (Ағылшын тілінде)

Реферат (Абстракт) - 2021 жыл

Зерттеу, әзірлеу немесе жобалау объектісі

Зерттеу нысаны - селекциялық материалдар, тұқым, қант қызылшасының сорттары мен будандары, тұқымдық қызылша

Жұмыс мақсаты

Қант қызылшасы тұқымын бір жылдық циклмен ең төмен шығындар және еңбек құралдарын жұмсай отырып, жылыжай кешенінде өсірілген штеклинг пайдалану арқылы өсіру.

Зерттеу әдістері

Зерттеу әдістері және аппаратура – жылыжай кешені, селекциялық питомник, инбридинг, кагаттар, гүлзар –оқшаулағыштар, қант қызылшасының тұқымдарын өсіру тәсілдері Алынған нәтижелер мен жаңалық: нәтижелер мен олардың жаңалығы - жылыжайда аналық қызылшаны себудің оңтайлы мерзімі белгіленді - бұл қазан айының алғашқы онкүндігі және өсімдіктердің тығыздығы - 40 п.м. диаметрі 2-4 см, салмағы 40-80 Г болатын ұсақ аналық тамырлы дақылдарды (штепсельдер) алу үшін. -Қыста өсімдіктердің 85-90% деңгейінде сақталуын қамтамасыз ететін онтогенезде толыққанды, өміршең және сапалы штепсельдерді қалыптастыру үшін аналық қызылша тұқымын себу схемасы (15cm x 5cm) негізделген, тұқым өнімділігі 20-25ц/га, бір тұқым - 95%, өну - 92% ресурс шығынын едәуір төмендетумен. - Бір жылдық цикл бойынша тұқым өсірудің зерттелген әдісі бір центнерге 523-598 тн шығындарды азайта отырып, өнімділікті 2,2-5,7 ц/га арттыруға ықпал етеді. Біздің зерттеулеріміз еңбек пен қаражат шығындарын азайтып қана қоймай, тұқым өсіру кезеңін 475-тен 320 күнтізбелік күнге дейін қысқартуға ықпал етеді.

Алынған нәтижелер мен олардың жаңалығы

Нәтижелер және олардың жаңалығы - Қант қызылшасы тұқымын жеделдете көбейту мақсатында жылыжай кешенінде қалыптасқан ұсақ аналық тамыржемістерді(штеклинг) тұқым шаруашылығында пайдалану тәсіліне тәжірибелер жүргізілді. Зерттеу жұмыстарының нәтижесінде «Жылыжайда өсірілген штеклингтерді пайдалана отырып, қант қызылшасы тұқымдарын өндіру» атты ұсыныс кітапша дайындалды. Көктемгі егістің техникалық жарамды аналық тамыржемістерінің дақылдарының сақталуы 94,2%, ал жылыжайда күзгі себу арқылы алынған штеклингтердің жарамдылығы 97,8% құрады. Теплицада өсірілген техникалық жарамды ұсақ аналық тамыр дақылдарының сақталуы - 3,6% жоғары болып шықты. Тәжірибедегі қант қызылшасының тұқымын өндіру әдісі осы дақылдың тұқым шаруашылығын жеделдетуге септігін тигізеді, сондай-ақ экономикалық жағынан тиімділігін көрсетті. Көшіріп-отырғызу әдісінде тікелей жұмсалатын қаржы шығыны дәстүрлі көшеттік әдіске (879,3 мың тенге/га) қарағанда 27,1% төмен немесе 187,5 мың тенгеге аз. Зерттелген қызылша тұқымын өсіру әдісі еңбек пен қаражат шығындарын азайтады, сонымен қатар тұқым өсіру кезеңін бір жылдық циклге, яғни 475-тен 320 күнтізбелік күнге дейін қысқартады, бұл бір гектарға 187,5 мың тенге шығындарды азайта отырып, өнімділікті 2,0 ц/га арттыруға көмектеседі.

Негізгі конструктивтік және техникалық-экономикалық көрсеткіштері

Негізгі конструктивтік және техникалық экономикалық көрсеткіштер: осы жоба нәтижелерінің күтілетін әлеуметтік-экономикалық әсері аудан бірлігіне бірдей шығындар кезінде алдыңғы аналогтарға қарсы отандық будандардың кемінде 15-30% - ға жоғары өнімділігі есебінен қосымша пайдадан көрінеді. ГОСТ талаптарына жауап беретін сапалы тұқымдарды, экологиялық пластикалық және экологиялық тұрақты будандарды өндіру еліміздің әртүрлі аймақтарындағы тауар өндірушілерге жоғары және тұрақты өнім алуға мүмкіндік береді. Нысаналы қаржы қаражатын бөлу Қазақстанның ішкі нарығын отандық селекциядағы қант қызылшасы будандарының тұқымдарымен молықтыруға жәрдемдесетін және импорттық тұқымдардың үлесін азайтатын болады. Өндірісте отандық жоғары өнімді будандарды пайдалану шикізатпен, қайта өңдеу өнеркәсібін неғұрлым толық қамтамасыз етуге, аудан бірлігінен қанттың шығуын ұлғайтуға, жаңа жұмыс орындарын құруға мүмкіндік береді.

Енгізу дәрежесі

Енгізу дәрежесі: жобаны орындау кезінде білімді тарату және тәжірибені беру, инновацияларды практикаға енгізу бойынша іс-шаралар жүргізілетін болады. Оқыту семинарын өткізу және тәжірибелер мен технологияларды көрсету. . Зерттеу нәтижелері ашық баспасөзде, бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау, оларды патенттеу, халықаралық симпозиумдарда, халықаралық конференцияларда байқаудан өткізу арқылы қалың жұртшылыққа таратылатын болады. Зерттеу нәтижелері "Дала күні"демо-алаңдарында көрсетіледі. Әлеуетті тұтынушылар: Алматы облысында 450-ден астам және Жамбыл облысында 210 ауыл шаруашылығы тауар өндірушілері, қант қызылшасы өсірілетін фермерлік және шаруа қожалықтары коммерциялық будандарға және отандық өндірістің шығарылатын өнімдеріне, яғни қант қызылшасының жоғары сапалы бірегей және элиталық тұқымына қызығушылық танытады. Мақсатты тұтынушылар: "Кең-Дала" СДО, "Жылы Бұлақ" ЖШС, "Қамқор" ЖШС, "Самай" ШҚ, "Сыпатай-Батыр" және т. б.

Тиімділігі

Зерттеу нәтижелері негізінде көктемде трансплантациядан кейін ұрықтың тығыздығын қалыптастыру процестері жетілдіріледі. Жылыжай кешенінде өсірілген штеклингтерді (диаметрі 2-4см, салмағы 40-80грамм) пайдалана отырып, бір жылдық циклмен тұқым өндірудің сорттық ресурс үнемдеуші технологиясы зерттеу нәтижелерінің жиынтығында қысқы кезеңде өсімдіктердің 85-90% деңгейінде сақталуын, тұқымның шығымдылығы 20-25ц/га, бір тұқымдық қамтамасыз етуді пайдалана отырып, ұсыным әзірленетін және өндіріске енгізілетін болады - 95%, өнгіштігі -92%, ресурс шығыны айтарлықтай төмендейді.Бір жылдық циклде тұқым өсірудің зерттелген әдісі бір центнерге 523-598 тонна шығындарды азайту арқылы өнімділікті 2,2-5,7 кг/га арттыруға ықпал етеді. Біздің зерттеулер шығындарды азайту ғана емес ықпал етеді

Қолдану облысы

ауыл шаруашылығы, қант қызылшасының тұқым шаруашылығы