ОБЩИЕ СВЕДЕНИЯ


ЖТНAP08956492, Мемлекеттік тіркеу нөмірі0120РК00416

АтауыСырдария өзені алқабындағы реликтік тораңғылар (түр құрамы, антропогендік әсерлер, қорғау мәселелері)

Басымдық бағытыНаучные исследования в области естественных наук

Зерттеу типі/түріІргелі

Өтінім берушіРеспубликанское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения " Институт ботаники и фитоинтродукции" Комитета лесного хозяйства и животного мира

Ғылыми жетекшіВеселова Полина Васильевна

МҒТС балдары32.33

Жалпы бекітілген сома5000000


Күтілетін нәтижелер

2021 жылға жобаның күнтізбелік жоспарына сәйкес: – Сырдария өзені алқабынан (Қызылорда облысы бойынша) реликтті тораңғалық тоғайлардың 8 түйінді ботаникалық жер телімдері анықталды; – Топтамалар және әдебиет көздері бойынша тораңғалық тоғайлардың түрлік құрамына алдын ала тізім құрылды; – Экспедициялық жұмыстар жүзеге асты; – Реликтті тораңғалық тоғайлардың өсімдік жамылғысының түрлік құрамы анықталды; – Тораңғалық тоғайлардың түрлі жер телімдерінің түрлік құрамына салыстырмалы талдау жүргізілді; – Сырдария өзені алқабындағы тораңғалық тоғайларға антропогенді әсерлер анықталды; – Қорғау үшін көбінесе қолайлы жер телімдерін карталау орындалды. Ұсынылған жобаның жаңалығы зерттеу объектісін қолайлы ерекше қорғалатын табиғи территорияны құру болып табылады.


2020 жылға арналған есепті көшіру (Орыс тілінде)

Реферат (Абстракт) - 2020 жыл

Зерттеу, әзірлеу немесе жобалау объектісі

Сырдария өзені алқабындағы реликтік тораңғылар

Жұмыс мақсаты

Сырдария өзені алқабының (Қызылорда облысы шегінде) тораңғылық реликті сирекорман алқабының орналасқан жерін және қазіргі заманғы түрлік құрамын қорғаудың перспективалы объектілері ретінде анықтау.

Зерттеу әдістері

Жобаны іске асыру кезінде классикалық ботаникалық (маршруттық-рекогносцирлеу); экологиялық-жүйелі; экологиялық-географиялық) және геоботаникалық (Раменский және т.б., 1956) әдістерді, жергілікті қоғамдастықтың (Быков, 1978) бұзылу дәрежесін бағалау әдістері қолданылады. Өсімдіктерді сәйкестендіру (түрлік тиістілігін анықтау) іргелі флористикалық мәліметтерді пайдалана отырып жүргізіледі: "Қазақстан флорасы "(1956-1966)," Қазақстан өсімдіктерінің иллюстрацияланған анықтағышы "(1969; 1972)," Орта Азия өсімдіктерінің анықтағышы " (1968-1993). Таксондардың номенклатурасы С.К. Черепанов (1995) бойынша салыстырылады. Өсімдіктерді анықтау кезінде әртүрлі ғылыми, ғылыми-білім беру және ғылыми-өндірістік мекемелердің елтаңбалық коллекциялары пайдаланылатын болады.

Алынған нәтижелер мен олардың жаңалығы

Сырдария өзені алқабының қазіргі жай-күйін зерттеу, оның едәуір бөлігі Қызылорда облысы шегінде орналасқан, тораңғының түрінің алуан түрлілігін ғана емес, сонымен қатар, ең алдымен аймақ флорасының реликтік өкілдерін зерттеудің және сақтаудың маңызды бағыты болып табылады. Ұсынылып отырған жобаның алдыңғы зерттеулерден негізгі айырмашылығы бірегей экожүйе ретінде реликтілік тораңғыларды сақтау үшін перспективалы тораңғылық сирекормандардың негізгі ботаникалық учаскелерін бөліп көрсету болып табылады. Ұсынылып отырған жобаның жаңалығы ЕҚТА (ерекше қорғалатын табиғи аумақ) құру үшін перспективалы аумақ ретінде зерттеу объектісін таңдау болып табылады. Сырдария өзенінің шөл бөлігінде бірден-бір ЕҚТА жоқ Қазақстанның ең ірі су артериясы екенін ескере отырып, жобаның маңыздылығы артады.

Негізгі конструктивтік және техникалық-экономикалық көрсеткіштері

-

Қолдану облысы

Зерттеу нәтижелері ұсынылып отырған ұқсас жобаларды іске асыру кезінде; жаңа ерекше қорғалатын табиғи аумақтарды (Қызылорда облысында) негіздеу мен құруды сонымен қоса, әртүрлі табиғат қорғау жобаларын әзірлеу және жүзеге асыру кезінде және Қазақстанның жайылма аридті аумақтарын ұтымды пайдалану үшін қолданылуы мүмкін.

2021 жылға арналған есепті көшіру (Орыс тілінде) 2021 жылға арналған есепті көшіру (Ағылшын тілінде)

Реферат (Абстракт) - 2021 жыл

Зерттеу, әзірлеу немесе жобалау объектісі

Сырдария өзені алқабының тораңғалық тоғайлары

Жұмыс мақсаты

Сырдария өзені алқабының (Қызылорда облысы шегінде) тораңғылық реликті сирекорман алқабының орналасқан жерін және қазіргі заманғы түрлік құрамын қорғаудың перспективалы объектілері ретінде анықтау.

Зерттеу әдістері

Жобаны іске асыру кезінде байырғы қоғамдастықтың бұзылу дәрежесін бағалау әдістерін қоса алғанда, классикалық ботаникалық және геоботаникалық әдістерді пайдалану көзделеді. Өсімдіктерді анықтау негізгі флористикалық мәліметтерді қолдана отырып жүзеге асырылады. Өсімдіктерді анықтау кезінде әртүрлі ғылыми, ғылыми-білім және ғылыми-өндірістік мекемелердің гербарий коллекциялары пайдаланылды.

Алынған нәтижелер мен олардың жаңалығы

2021 жылға жобаның күнтізбелік жоспарына сәйкес: – Сырдария өзені алқабынан (Қызылорда облысы бойынша) реликтті тораңғалық тоғайлардың 8 түйінді ботаникалық жер телімдері анықталды; – Топтамалар және әдебиет көздері бойынша тораңғалық тоғайлардың түрлік құрамына алдын ала тізім құрылды; – Экспедициялық жұмыстар жүзеге асты; – Реликтті тораңғалық тоғайлардың өсімдік жамылғысының түрлік құрамы анықталды; – Тораңғалық тоғайлардың түрлі жер телімдерінің түрлік құрамына салыстырмалы талдау жүргізілді; – Сырдария өзені алқабындағы тораңғалық тоғайларға антропогенді әсерлер анықталды; – Қорғау үшін көбінесе қолайлы жер телімдерін карталау орындалды. Ұсынылған жобаның жаңалығы зерттеу объектісін қолайлы ерекше қорғалатын табиғи территорияны құру болып табылады.

Негізгі конструктивтік және техникалық-экономикалық көрсеткіштері

-

Тиімділігі

Жобаның маңыздылығы мен нәтижелерін болжау. Қазақстанның бірегей экожүйесі ретінде реликті торанғылдың сирек ормандарын сақтау үшін перспективті ботаникалық аумақтар желісіне қосу үшін торанғылды сирек ормандарын анықтау, олардың жай-күйін бағалау, картаға түсіру болып табылады.

Қолдану облысы

Қызылорда облысы шегіндегі торанғылдың сирек ормандарының қазіргі жай-күйін және алуантүрлілігін зерделеу, сондай-ақ өңір флорасының реликті өкілдерін де зерделеу мен сақтаудың маңызды бағыты болып табылады.